Sáng ngày Chủ nhật, vì Sở Vọng đã về nên Leon không thể không tiếp tục lớp tiếng Anh của mình. Vì vậy từ sáng sớm, vú già ở biệt thự họ Kiều dẫn Leon xuất hiện trước cửa biệt thự nhà họ Cát, và còn có cả Chân Chân đi theo. Đưa mắt nhìn Sở Vọng dẫn Leon đi xe buýt vào nội thành, quý cô Tiết Chân Chân thành công đạt được đặc quyền xin ăn sáng ở biệt thự nhà họ Cát.

Sau kỳ nghỉ Hè là Leon và Văn Quân sắp vào học ở trường Queen’s*, cho nên cũng phải bắt đầu dạy tiếng Latinh. Vì trước đó Sở Vọng đã tuyên bố tiếng Latinh của mình là do “giáo sư Từ dạy”, nên ngày đầu tiên đứng lớp đã bị bạn học Từ Văn Quân xem thường.

(*Qin: Đính chính đây là trường trung học Queen’s College chứ không phải trường đại học Queen’s. Rất xin lỗi vì sự nhầm lẫn này, mình sẽ sửa lại sau.)

Cậu nói: “Nếu cô giáo Lâm học tiếng Latinh từ chú em trong nửa năm qua, vậy vì sao không để chú ấy dạy bọn em luôn, mà phải để học trò của chú ấy dạy lại?”

Sở Vọng cười nói: “Nếu trong vòng nửa năm em có thể học được trình độ ngang chị từ chỗ chú ấy, vậy thì em cũng không cần chị dạy nữa.”

Leon cười to, còn Văn Quân im lặng cúi đầu trong tiếng cười của cậu, bắt đầu tập trung học từ vựng.

So với những ngày trong biệt thự họ Kiều lúc mới đến Hương Cảng, thì tuần đầu tiên ở nhà họ Cát vừa bận rộn lại dồi dào năng lượng, không cần lo lắng về quan hệ cá nhân phức tạp, mọi chuyện vặt vãnh trong nhà đều có người giúp việc thu xếp thỏa đáng thay cô.

Có thể yên tâm làm chuyện của mình, dù ở kiếp trước, cô cũng chưa từng được sống thoải mái như thế.

***

Ngày thứ hai đến rất nhanh.

Ở lớp học buổi chiều của Từ Thiếu Khiêm. Từ khi cô vào học ở đại học Hương Cảng thì đây là lần đầu tiên anh vắng mặt, nhưng chính trợ giảng được anh nhờ dạy cũng không hiểu rõ về bài học ngày hôm đó lắm. Tới gần khi tan tiết, trợ giảng chỉ biết dặn dò sinh viên: “Nội dung hôm nay tôi nói chỉ dùng để tham khảo! Cứ học theo những gì giáo sư Từ đã dạy là được, mọi chuyện cứ lấy bài của thầy ấy làm chuẩn!”

Sở Vọng không ngờ kết thúc giờ học Vật lý mà cũng xuất hiện những lời như “câu chuyện bên trên không có thật, chỉ mang tính chất minh họa”, nghe đúng là vô cùng thân thiết.

Đúng lúc này, trợ giảng lại hỏi một câu: “Linzy là ai?”

Sở Vọng giơ tay lên.

Trợ giảng gật đầu với cô rồi nói, “Giáo sư Từ bảo tôi học xong dẫn em đến phòng thí nghiệm Vật lý.”

Sở Vọng gật đầu, dưới ánh mắt của mọi người, cô đi xuyên qua phòng học rộng lớn.

Lúc đi theo sau trợ giảng ra ngoài, có sinh viên nói mát: “Tôi nói rồi còn gì, quả nhiên là học trò cưng của thầy Từ, được đặc cách học thí nghiệm riêng nữa.”

Cô thở dài. Ngày trước học đại học, môn thực hành thí nghiệm là môn khá lỏng lẻo, bình thường nếu cúp tiết được là cô toàn cúp hết. Chỉ là thí nghiệm thôi mà, có gì hay ho để ghen tị đâu?

Nhưng khi đến cửa phòng thí nghiệm thì cô mới ý thức được một điều, trong thời đại vật lý hạt nhân vẫn đang còn phủ bụi, cho sinh viên lớp lý thuyết được thực hành quả là một điều xa xỉ.

Tòa nhà thực hành xây theo kiến trúc Bauhaus, có thể xem là kẻ dẫn đầu thời đại trong phong cách. Kiến trúc hai tầng, ở cửa viết bảy chữ to “PHÒNG NGHIÊN CỨU VẬT LÝ HẠT NHÂN”.

Lúc thấy bảy chữ này, Sở Vọng còn giật mình —— thì ra ngành Vật lý ở đại học Hương Cảng được ông trùm chủ nghĩa tư bản ủng hộ, tuy giáo viên ít ỏi, nhưng dường như có rất nhiều nghiên cứu viên đang âm thầm ra sức đóng góp vĩ đại cho sự tiến bộ của vật lý hạt nhân?

Người trợ giảng dẫn cô đến căn phòng nằm cuối hành lang, bên ngoài phòng lắp cửa sắt chống trộm. Cách lớp cửa sắt, anh ta gõ vào cửa gỗ. Nghe thấy bên trong có tiếng động, trợ giảng lập tức xoay người rời đi, để lại một mình Sở Vọng ngơ ngác đứng trước cửa.

Một lúc lâu sau, cánh cửa bên trong mở ra cái “két ——”, một người đàn ông mặt trẻ con màu tím bầm, đeo kính tròn lim dim bước ra mở cửa.

Sở Vọng nhìn anh ta hai lần.

Cái nhìn đầu tiên là vì giật mình do tưởng anh ta là zombie.

Nhìn đến lần thứ hai mới nhận ra, thì ra người này chính là người đeo kính mắt cổ hủ cổ quái ở nhà xuất bản đại học Hương Cảng ngày trước.

Cô run run chào “hi” một tiếng với anh ta, còn anh ta chỉ bình tĩnh ngoái đầu hỏi, “Thiếu Khiêm, đây là người cậu mời đến đấy à?”

Trong phòng sột soạt tiếng lật giấy, Từ Thiếu Khiêm “ừ” một tiếng, bước ra từ trong góc. Vừa trông thấy Sở Vọng, anh cởi kính xuống đi vào nhà, giới thiệu đơn giản hai người với nhau: “Linzy, Lương Chương, hai người đã gặp nhau rồi.”

Lương Chương “à” một tiếng rồi về lại chỗ ngồi, chúi đầu vào chồng giấy cao hơn nửa người, không ngẩng đầu lên nữa.

Từ Thiếu Khiêm mỉm cười như đã quá quen với việc trước mắt, giải thích, “Ngày trước khi mới đến Hương Cảng, bọn thầy có xin trường lập một viện nghiên cứu như thế này. Gần như có đầy đủ dụng cụ, nhưng vì trường chưa có tiếng tăm, nên đến nay trong phòng nghiên cứu vẫn chỉ có hai người là thầy và cậu ta.”

Lương Chương ngẩng đầu lên, bất mãn nói: “Kiểu gì chúng ta cũng sẽ có nhiều người hơn thôi. Trong quá trình tính toán lý thuyết lần này, chúng ta phải bỏ đi rất nhiều lý thuyết thông thường của vật lý cổ điển, chính vì thế mà số lượng tính toán và thí nghiệm sẽ nhiều hơn, nếu chỉ dựa vào sức hai người chúng ta, tôi sợ phải mất từ tám tháng tới một năm mới xong.”

“Đúng là sẽ có người, nhưng chỉ là sau khi lý thuyết đó được chứng thật ở nơi này.”

Lương Chương há miệng, có lẽ muốn phản bác nhưng rồi phải khép miệng lại vì thực tế.

“Cuối tuần trước nhận được thư của em, từ trình độ nào đó đã xác nhận phỏng đoán của thầy và cậu ta bấy lâu nay: bức xạ trung tính đến từ nơtron – một suy nghĩ rất hay. Tôi và Lương Chương ở phòng thí nghiệm từ tối thứ Bảy đến tận bây giờ, vẫn chưa được nghỉ ngơi. Lúc này cậu ta đã rơi vào trạng thái căng thẳng tinh thần quá độ, nên mong em bỏ qua cho cậu ta.”

Qua vài lời ngắn gọn của họ, Sở Vọng cũng đoán được hai người đã vùi mình trong phòng thí nghiệm suốt hai hôm, không ngủ nghỉ mà làm gì đó. Trao đổi với người thông minh đúng là tốt, chỉ cần để ý một chút là nhận ra ngay, không cần phải nói nhiều. Thế là Sở Vọng gật đầu, bày tỏ mình rất thông cảm cho trạng thái lúc này của anh ta, sau đó thấp giọng hỏi: “Vậy em có thể làm gì ạ?”

Lương Chương ngẩng đầu lên từ sau trang sách, có vẻ vẫn bất mãn với đề nghị của Từ Thiếu Khiêm. Anh ta nghi ngờ nhìn Sở Vọng, trong mắt viết rõ hoài nghi: em có thể đảm nhiệm được thật sao?

Dừng một lúc, Từ Thiếu Khiêm nói: “Rồi cậu sẽ sớm hối hận vì đánh giá thấp em ấy đấy.”

Sau đó anh lại nói: “Tuy hiện tại viện nghiên cứu chỉ mới có hai thành viên, nhưng vì lý do công bằng, thầy vẫn cần trưng cầu ý kiến của đồng nghiệp duy nhất hiện nay.”

Cô ngẩng đầu nhìn Lương Chương, cười bảo: “Nếu anh có nghi ngờ gì về em thì xin cứ nói.”

Lương Chương hỏi: “Nói sơ sơ về biến đổi hạt nhân xem nào.”

Sở Vọng nói tóm gọn trong hai ba câu, sau đó nheo mắt: “Nhất định phải dùng danh từ ‘biến đổi’ mà không phải là ‘phản ứng hạt nhân’ sao? Em nhớ, biến đổi là thuật ngữ của các nhà giả kim thời cổ đại, nếu ở đại lục châu Âu mà nói như thế thì sẽ bị chém đầu.”

Từ Thiếu Khiêm cũng cười nói: “Không sao. Cả viện nghiên cứu cũng chỉ có ba người chúng ta. Hơn nữa, đây là Hương Cảng chứ không phải châu Âu.”

Lương Chương ho khan hai tiếng, vùi đầu lục tìm một hồi rồi lấy ra ba tờ giấy nháp của bài luận văn, đưa cho Sở Vọng hỏi: “Đã đọc bài luận văn này chưa? Nếu chưa thì tôi cho em mười lăm phút để đọc, sau đó giải thích đơn giản về chỗ mâu thuẫn trong bài này đi.”

Sở Vọng cúi đầu nhìn: là thuyết lượng tử của Rutherford.

Sở Vọng không cần mười lăm phút để đọc vì cô đã thuộc nằm lòng bài luận văn này rồi, thế là ngẩng đầu lên nói, “Mô hình hạt nhân được đưa ra bởi thí nghiệm hạt alpha cũng giống như mối quan hệ giữa mặt trăng và trái đất vậy – các hành tinh xoay quanh mặt trời như các electron xoay quanh hạt nhân. Nhưng khác với các hằng tinh và hành tinh ở chỗ, lực tương tác điện giữa các electron và hạt nhân là rất lớn. Cho nên học thuyết này không thể giải thích được vì sao electron không bị rơi vào trong hạt nhân*. Giả thuyết này có rất nhiều lỗ hổng, thậm chí có thể rất khác với câu trả lời chính xác, nhưng…”

(*Hạt nhân mang điện dương và electron mang điện âm nên nếu có thì các electron sẽ dính chặt vào hạt nhân chứ không chuyển động thành quỹ đạo xung quanh hạt nhân, vì vậy mô hình nguyên tử của Rutherford chưa đủ để giải thích. Còn lý do là vì electron có vận tốc cực kì lớn, cân bằng với lực tương tác điện giữa electron và hạt nhân, không thể làm electron văng ra hay bị hút vào.)

“Nhưng,” Đôi mắt Lương Chương sau cặp kính không còn lim dim nữa, ánh mắt của anh lúc này như bó đuốc rực sáng nhìn cô chòng chọc.

Từ Thiếu Khiêm ngồi trên bệ cửa, mỉm cười nhìn Sở Vọng.

Sở Vọng lật đến trang cuối của bài luận văn, chỉ vào hàng cuối cùng. Cô giơ ra trước mặt Lương Chương, đọc thành tiếng hàng Anh kia: “Đến hôm nay giả thuyết này vẫn chưa hoàn hảo, vẫn còn nhiều thiếu sót. Nhưng, sự nghiệp khoa học của chúng ta không chỉ có ngày hôm nay mà còn có cả ngày mai.”

“Ngày mai nằm trong tầm tay.” Lương Chương đỡ mắt kính, “Vậy xin hỏi: em có muốn công việc này không —— chứng thực một ngày mai nằm trong tầm tay.”

Sở Vọng nghĩ ngợi rồi đáp: “‘Em có muốn công việc này hay không không quan trọng, điều quan trọng là các anh có muốn để em tham gia cùng hay không’.”*

(*Tác giả chú thích: Đây là câu nói trong phim “Dự Án Mahattan” nên mới có dấu ngoặc đơn trong dấu ngoặc kép.)

Từ Thiếu Khiêm cười cười, vỗ vai Lương Chương, “Không phải tôi nói rồi sao. Lần này thông qua rồi chứ gì.”

Lương Chương gật đầu, miễn cưỡng đồng ý.

Sở Vọng cười ngẩng đầu lên: “Vậy là em đã trở thành thành viên thứ ba của viện nghiên cứu rồi đúng không?”

Từ Thiếu Khiêm trịnh trọng gật đầu.

“Vậy sự tham gia của em có khiến tám tháng đến một năm rút ngắn xuống còn sáu tháng đến mười tháng không?”

“Chắc chắn rồi.”

“Thế thì tốt quá.” Sở Vọng nheo mắt, không khỏi siết chặt nắm đấm.

***

Có điều, dù Sở Vọng có tích cực đến đâu thì vẫn không thay đổi được sự thực cô là một đứa phế thí nghiệm. Ở kiếp trước, vì sự vụng về của mình trong những lần làm thí nghiệm nên giờ thực hành luôn không đạt yêu cầu. Tuy nghiệp học đã lên cao, song các bạn học vẫn cứ truyền tai nhau, đặt cho cô mỹ danh là “Ooh! Linzy is coming with bang!” (Lâm Trí đi đâu là vụ nổ đi theo!)

Vào lần thứ ba sau khi làm hỏng máy phát hạt của buồng sương Wilson, rốt cuộc Lương Chương cũng phải hét lên: “Linzy! Sau này em tránh xa máy phát hạt giùm tôi! Về sau thí nghiệm do tôi làm, Linzy phụ trách ghi chép!”

Nhưng sự thực đau đớn đã chứng minh một điều, Lương Chương thật sự không phải người giỏi làm thí nghiệm. Vì lý do công bằng, nên lần thứ ba sau khi anh ta sắp làm hỏng buồng sương, Sở Vọng rất thành khẩn đề nghị Từ Thiếu Khiêm: “Vậy thì để em tính toán, anh ấy ghi chép, còn thí nghiệm do thầy Từ làm.”

Hễ có thời gian rảnh là ba người lại tập trung vào phòng thí nghiệm. Cho tới một hôm nào đó, khi Diệp Văn Dữ được chị Từ nhờ đưa cơm nước đến phòng nghiên cứu, anh ta nghe thấy cuối hành lang có tiếng thủy tinh vỡ đi kèm với tiếng gào khóc của Lương Chương: “—— Tôi nghĩ chúng ta thích hợp chế tạo lựu đạn hơn đấy!”

Sở Vọng cẩn thận né tránh những mảnh thủy tinh trên mặt đất, oán thầm: anh nói đúng, hay là thử tạo lựu đạn có uy lực mạnh nhất thử xem?

Từ Thiếu Khiêm lại rất bình thản quét mảnh vỡ trên đất.

Ba hôm sau, trong nhà họ Từ ở đường Liên Hoa.

Sở Vọng đang dạy Leon và Từ Văn Quân tiếng Latinh, còn Diệp Văn Dữ đứng bên cạnh báo cáo với chị Từ những gì mình nghe thấy lúc đưa cơm đến phòng thí nghiệm trong mấy ngày qua.

“Trước đó cháu có nghe những giáo sư khác trong trường nói: chỉ cần có chú thì dụng cụ thí nghiệm sẽ bị hỏng; dụng cụ càng tinh vi thì tỉ lệ có vấn đề càng lớn. Cháu còn không tin. Nhưng lần đầu đến phòng thí nghiệm, cháu đã được mở mắt rồi. Chỉ nghe thấy bùm một tiếng, cháu còn tưởng bom nổ nữa chứ.”

Chị Từ nghe thế thì rất vui, vội truy hỏi: “Còn con bé Sở Vọng thì sao?”

“Em ấy ấy hả,” Diệp Văn Dữ vui vẻ nói, “Nghe bảo em ấy còn không bằng chú. Đến phòng thí nghiệm một chuyến mà làm vỡ dụng cụ ba lần, mới tuần thứ ba đã bị cách chức, phải lùi về tuyến sau. Nếu không gã quái nhân khoa học của vật lý học ứng dụng kia làm sao chịu gật đầu cho chú làm thí nghiệm?”

Từ Thiếu Khiêm bóc hạt sen cho chị Từ, cười nói, “Điều này vừa hay chứng minh một chuyện.”

Chị Từ hỏi: “Chứng minh chuyện gì?”

“‘Người học vật lý, khả năng làm thí nghiệm luôn rất tệ’,” Sở Vọng đang cứu chuộc lại hình tượng của mình trước mặt học trò, nên cũng đứng ở đằng xa phản bác, “Mọi người ai cũng nói thế cả, nói chung đây là điều ai cũng biết, không thể trách em với các thầy được!”

“Em cũng biết cách biện hộ lắm nhỉ”, Diệp Văn Dữ cười lớn, “Anh nhớ ngày trước em thường đến nhà thờ mà. Vậy xin hỏi cô Lâm, từ thứ Hai đến thứ Bảy em tin Newton, còn Chủ nhật thì tin thượng đế à?”

Từng hạt sen tựa viên ngọc sạch sẽ, từ bàn tay trắng bệch khớp xương rõ ràng của Từ Thiếu Khiêm rơi xuống đẩu tre.

Anh nhìn vào những hạt sen kia, cười nói, “Cho nên lễ giáng sinh của bọn chú được gọi là: Merry Newtonmas.”