“Chuyện gì xảy ra nếu trang bị mất là tranh minh họa?”

“Không có gì khác cả. Tất nhiên nếu có cơ hội tiếp xúc với tranh khắc gốc, kỹ thuật tạo bản in sẽ đơn giản hơn. Trong trường hợp này, các nét trong tranh dùng khuôn gỗ đều nhạt màu hơn so với khuôn đồng hay khắc bằng kim không dùng axit, điều này có nghĩa là ta có thể tạo được một sản phẩm gần như hoàn hảo.”

“Giả sử tranh gốc không còn nữa?”

“Cũng không vấn đề gì. Nếu có cái để tham khảo, ta sẽ bắt chước. Nếu không thì có thể sáng tác. Đương nhiên là sau khi đã nghiên cứu kỹ thuật dùng cho những bức họa khác trong sách. Bất cứ một thợ thủ công lành nghề nào cũng làm được.”

“Còn chuyện in thì sao?”

“Như ông biết, tranh khắc gỗ là bản in khắc nổi. Khối gỗ được cắt dọc thớ rồi phủ lên một lớp nền trắng. Bức tranh được vẽ lên trên đó. Rồi người ta khoét gỗ đi và bôi mực lên những phần chóp nhọn hay những gờ nổi để mực có thể chuyển sang giấy. Khi tái tạo bản khắc gỗ có hai lựa chọn. Một là mô phỏng lại tranh vẽ, tốt nhất là bằng chất dẻo. Hai là nếu có một thợ khắc giỏi thì hãy làm một khuôn khắc gỗ thật với kỹ thuật mà người xưa đã dùng rồi in trực tiếp từ nó. Nếu là tôi thì vì em tôi là thợ khắc giỏi, tôi sẽ in thủ công bằng khuôn gỗ. Ở bất cứ nơi nào có khả năng nghệ thuật phải noi theo nghệ thuật.”

“Kết quả sẽ tốt hơn,” Pablo nói thêm.

Corso nhìn hắn một cách bí ẩn.

“Giống như với Speculum của trường Sorbonne?”

“Có lẽ. Người làm giả hay những người làm giả tác phẩm đó có thể cũng nghĩ như chúng tôi… Phải không, Pablo?”

“Hẳn họ là những người mơ mộng,” em hắn tán thành với nụ cười yếu ớt.

“Phải, hẳn thế,” Corso trỏ cuốn sách. “Vậy thì, kết luận của các ông là thế nào?”

“Tôi nghĩ đây là bản gốc,” Pedro Ceniza không ngần ngừ trả lời. “Ngay cả bọn tôi cũng không thể làm hoàn hảo được như vậy. Coi này, chất giấy, những chỗ biến màu trên giấy, sắc thái giống và khác nhau của mực in, và dạng thức chữ in… Có thể có mấy trang giả được thêm vào, nhưng tôi nghĩ rất ít khả năng. Nếu đây là đồ ngụy tạo, cách giải thích duy nhất là nó được hoàn thành trong khoảng thời kỳ đó. Người ta tìm được mấy bản? Ba ư? Tôi cho rằng ông đã nghĩ đến khả năng cả ba cuốn đều được ngụy tạo.”

“Phải. Những tranh khắc gỗ thế nào?”

“Hiển nhiên là rất lạ. Những biểu tượng ấy… Nhưng nhất định chúng thuộc về thời ấy. Các vết hằn của khuôn in như nhau. Mực in, màu nền giấy… Có lẽ mấu chốt không phải là chúng được in khi nào và ở đâu mà là ở nội dung. Rất tiếc vì chúng tôi đã không làm công việc tiến triển được bao nhiêu.”

“Ông nhầm rồi.” Corso chuẩn bị gấp sách lại. “Ta đã làm được rất nhiều.”

Pedro Ceniza ngắt lời gã. “Còn một việc nữa… Tôi chắc chính ông cũng để ý thấy. Đó là những dấu ấn của người thợ in.”

Corso nhìn hắn bối rối, “Tôi không rõ ông định nói gì.”

“Chữ ký nhỏ xíu ở bên dưới mỗi bức họa. Chỉ cho ông ấy đi, Pablo.”

Người em trai chùi tay vào áo khoác như muốn lau sạch mồ hồi. Rồi nhích lại gần Chín cánh cửa, hắn dùng kính lúp soi lên mấy trang và chỉ cho Corso.

“Mỗi tranh khắc,” hắn giải thích, “đều có những chữ viết tắt thông dụng: Inv. nghĩa là invenit, chữ ký của họa sĩ vẽ bản gốc, và Sculp. làsculpsit, thợ khắc… xem đi. Trong bảy bức tranh, chữ viết tắt A. TORCH ở bên cạnh cả sculp. lẫn inv. rõ ràng là nhà in này tự vẽ và khắc bảy bức. Nhưng trong hai bức còn lại, ông ta chỉ ký tên bên sculp. Nghĩa là hai bức này ông ta chỉ làm bản khắc. Ai đó khác mới là người vẽ tranh gốc, ai đó khác mới là inv. Một người có tên viết tắt là L. F.”

Pedro Ceniza gật đầu đồng ý với lời giải thích của người em và châm một điếu thuốc. “Không tệ chứ?” Hắn lại bắt đầu ho trong khói thuốc. Hắn quan sát phản ứng của Corso, một tia ranh mãnh lóe lên trong đôi mắt chuột. “Gã thợ in đó hẳn là người bị nướng trên giàn thiêu, nhưng hắn chẳng phải là người duy nhất bị liên lụy.”

“Đúng,” em hắn tán thành, “ai đó đã giúp châm lửa dưới chân hắn.”

***

Cùng ngày hôm ấy, Liana Taillefer tới thăm Corso. Ả đến không báo trước, vào lúc trời chiều chạng vạng, khi Corso mặc cái áo sơ mi vải bông bạc màu và cái quần nhung kẻ đứng bên cửa sổ hướng Tây, ngắm hoàng hôn nhuộm các mái nhà thành phố thành màu đỏ và màu hoàng thổ. Có lẽ lúc đó không phải giờ lành; có lẽ nhiều chuyện xảy ra sau này có thể tránh được nếu ả xuất hiện ở một thời điểm khác trong ngày. Chẳng ai biết được. Chỉ biết rằng Corso đang nhìn ra ngoài cửa sổ, ly rượu gin vừa cạn khiến sương mờ dâng đầy hai mắt gã. Chuông cửa reo, và Liana Taillefer – tóc vàng, cao lớn, đầy gợi cảm, khoác áo mưa kiểu Anh, váy áo may đo và bít tất dài đen – xuất hiện trên bậu cửa. Mái tóc cuộn thành búi nhỏ dưới cái mũ rộng vành màu thuốc lá duyên dáng lệch về một bên. Chiếc mũ rất hợp người. Ả đẹp. Ả biết mình đẹp và chờ đợi tất cả mọi người nhận ra điều đó.

“Làm sao tôi có được vinh hạnh tiếp đón bà vậy?” Corso hỏi. Đó là một câu hỏi ngốc nghếch, nhưng vào giờ đó và với ngần ấy rượu gin, gã chẳng thể tìm đâu lời lẽ hay ho hơn. Liana Taillefer đã kịp tiến vào phòng. Ả đứng trước cái bàn trên đó có tệp tài liệu và bản thảo Dumas nằm cạnh máy tính cùng hộp đĩa mềm.

“Ông vẫn làm về cái này ư?”

“Tất nhiên.”

Ả rời mắt khỏi Rượu vang Anjou, điềm nhiên nhìn những cuốn sách xếp đầy trên tường và quanh nhà. Corso biết ả muốn tìm những bức ảnh, những kỷ vật, những thứ tiêu biểu cho tính cách của chủ nhân. Ả nhíu mày cao ngạo, bực tức chẳng tìm thấy gì. Sau cùng ả bắt gặp thanh kiếm của người cận vệ già.

“Ông sưu tầm gươm?”

Đó là một kết luận lôgic. Mang tính quy nạp. Ít nhất, Corso tự an ủi, năng lực của Liana Taillefer dùng để thoát khỏi tình trạng lúng túng là không tương xứng với vẻ ngoài của ả. Trừ khi ả muốn khiêu khích. Gã mỉm cười cảnh giác, cảm thấy mình đang bị dồn đến chân tường.

“Cái đó tôi lượm được. Và đó là một thanh kiếm.”

Ả gật đầu, nét mặt vô cảm. Khó mà nói ả là người đơn giản hay là một kịch sĩ tài năng.

“Vật gia truyền?”

“Tìm được,” Corso nói dối. “Treo nó trên tường trông hay hơn. Chỉ toàn sách trông nhạt nhẽo lắm.”

“Sao không có tranh ảnh gì?”

“Không có ai khiến tôi đặc biệt muốn tưởng nhớ.” Gã nghĩ tới bức ảnh viền khung bạc, ngài Taillefer quá cố mặc tạp dề đang lạng thịt con lợn sữa. “Với bà đương nhiên là khác.”

Ả chăm chú nhìn gã, có lẽ đang cố xác định mức độ láo xược trong lời bình luận của gã. Đôi mắt xanh lấp loáng ánh thép lạnh khiến người ta rùng mình. Ả sải bước trong phòng, thỉnh thoảng ngừng lại coi mấy cuốn sách, ngắm quang cảnh ngoài cửa sổ, rồi quay lại bên cái bàn. Ả di móng tay sơn màu đỏ máu trên tấm bìa bọc ngoài bản thảo Dumas. Có vẻ ả đang đợi Corso nói gì đó, nhưng gã vẫn im lặng. Gã kiên nhẫn chờ. Nếu ả đang theo đuổi thứ gì đó – và rõ là thế – thì cứ để ả làm tất. Chẳng cần gì tạo thuận lợi cho ả.

“Tôi ngồi được chứ?”

Giọng nói hơi khàn. Dư âm một đêm nặng nề, Corso nghĩ. Gã đứng giữa phòng, tay đút túi, chờ đợi. Liana Taillefer bỏ mũ và áo mưa ra. Ả nhìn quanh với vẻ buồn chán vô cùng tận rồi chọn một chiếc sofa cũ. Ả bước qua đó, thong thả ngồi xuống, cái váy co lên. Hai chân bắt chéo, hình tượng ả tạo ra lúc này sẽ khiến cho bất kỳ ai, kể cả Corso (nếu bớt đi một nửa lượng rượu gin) đều thấy bủn rủn cả người.

“Tôi tới có công chuyện.”

Rất thẳng thắn. Hẳn ả nhằm vào thứ gì đó khi tỏ thái độ như vậy. Corso cũng nhiều tự trọng như bất kỳ ai, nhưng gã không ngu.

“Tốt,” gã nói. “Bà đi ăn tối với Flavio La Ponte chưa?”

Không có phản ứng gì. Ả vẫn tiếp tục nhìn gã trong vài giây, thản nhiên, phớt đời chẳng kém.

“Chưa,” sau cùng ả đáp, chẳng hề giận dữ. “Trước tiên tôi muốn gặp ông đã.”

“Ô, tôi đây.”

Liana Taillefer ngửa thêm một chút ra sau. Một tay ả đặt lên chỗ rách ở cái sofa da cũ kỹ, nơi có túm lông đuôi ngựa nhồi thò ra.

“Ông làm việc vì tiền,” ả nói.

“Đúng.”

“Ông bán mình cho người trả giá cao nhất.”

“Đôi khi.” Corso nhếch mép. Đây là lãnh địa của gã, vì vậy gã có thể dành chỗ cho biểu hiện con thỏ thân thiện của mình. “Thường thì tôi đem bản thân cho thuê. Giống như Humphrey Bogart trong phim. Hay như một con điếm.”

Dù là một bà góa từng phải may vá thêu thùa suốt tuổi học trò, Liana Taillefer cũng không có vẻ bị choáng với cách ăn nói của gã.

“Tôi muốn đề nghị ông một công việc.”

“Quá tốt. Kỳ này người ta cũng đang muốn thuê tôi.”

“Tôi sẽ trả ông hậu hĩnh.”

“Tuyệt. Người ta cũng trả tôi giá cao.”

Ả giật một túm lông đuôi ngựa thò ra từ tay ghế sofa rồi lơ đãng xoắn nó quanh ngón trỏ.

“Ông tính bao nhiêu với ông bạn La Ponte của mình?”

“Flavio ư? Chẳng tính đồng nào. Chẳng ai lấy nổi một xu của hắn.”

“Thế thì vì sao ông làm cho anh ta?”

“Như chính bà nói, hắn là bạn tôi.”

“Bạn,” ả trầm ngâm nhắc lại. “Thật lạ khi nghe ông nói cái từ đó,” ả nói. Một nụ cười khẽ, khinh miệt. “Ông cũng có cả bạn gái nữa chứ?”

Corso thong thả ngắm hai chân ả từ dưới lên trên. Không chút ngượng ngùng.

“Tôi có kỷ niệm với vài cô. Kỷ niệm với bà đêm nay có lẽ sẽ không tệ.”

Ả thản nhiên tiếp nhận câu trả lời láo xược. Có lẽ ả không hiểu, Corso tự nhủ.

“Ra giá đi,” ả lạnh lùng nói. “Tôi muốn bản thảo của chồng tôi.”

Mọi chuyện có vẻ tốt. Corso bước tới ngồi lên tay vịn sofa đối mặt với Liana Taillefer. Ở đó gã thấy rõ hơn. Ả đã tháo giày ra và đặt chân trần trên thảm.

“Lần trước hình như bà không quan tâm đến thế.”

“Tôi nghĩ lại rồi. Bản thảo đó có…”

“Giá trị về mặt tình cảm?” Corso giễu cợt.

“Gì đó đại loại thế.” Giọng điệu lúc này có vẻ thách thức. “Nhưng không như ông nghĩ.”

“Bà định làm gì để có được nó?”

“Tôi nói rồi. Trả giá cho ông.”

Corso liếc nhìn ả, ánh mắt dâm đãng. “Bà xúc phạm tôi đây. Tôi là một người chuyên nghiệp.”

“Ông là lính đánh thuê chuyên nghiệp, thưa ông Corso. Và lính đánh thuê có thể thay đổi trận tuyến. Ông biết là tôi cũng đọc nhiều sách rồi.”

“Tôi có đủ tiền cần thiết rồi.”

“Tôi không nói về tiền.”

Ả ngửa người trên sofa rồi dùng một bàn chân ve vuốt mu bàn chân kia. Corso tưởng tượng những móng chân sơn đỏ bên trong đôi tất đen. Cái váy co lên theo cử động của ả, một vệt da trắng nuột nà tháp thoáng bên trên nịt tất màu đen, nơi đó mọi bí ẩn quy về một bí ẩn duy nhất, xưa cũ như bản thân thời gian. Corso khó nhọc bắt mình ngước lên. Đôi mắt xanh lạnh lẽo vẫn đang nhìn gã.

Gã tháo kính ra trước khi nhổm dậy bước tới bên sofa. Liana Taillefer bình thản nhìn gã, ngay cả khi gã ở ngay cạnh ả, gần đến mức đầu gối hai người chạm nhau. Rồi ả đưa tay đặt những ngón tay móng đỏ lên ngay chỗ khóa kéo cái quần nhung kẻ gã mặc. Ả mỉm cười khinh bỉ và đắc thắng khi Corso cúi mình lật ngược chiếc váy lên trên.

***

Chuyện đó diễn ra giống như một trận ẩu đả hơn là một lần chia sẻ. Một vụ thanh toán hận thù ngay trên ghế sofa. Một cuộc vận lộn thô bạo không khoan nhượng giữa người lớn với người lớn, những tiếng rên rỉ thích hợp tùy lúc, đôi câu thầm thì nguyền rủa, móng tay người đàn bà tàn nhẫn cắm sâu vào lưng Corso. Và nó xảy ra không chút trì hoãn, chẳng chờ gỡ bỏ áo váy. Cái váy trùm lên bộ hông to khỏe bị gã kẹp chặt trong khi những đinh tán trên vòng nịt tất của ả nghiến lên háng gã. Gã thậm chí còn chưa thấy ngực ả, mặc dù gã đã xoay xở đụng chạm được đôi lần cái da thịt săn chắc, ấm áp, đầy đặn bên dưới mấy lần áo khoác, sơ mi lụa và cái xu chiêng. Trong cơn cuồng hoan, Liana chẳng có thì giờ cởi bỏ chúng. Và giờ họ nằm đó, cả hai, quấn quýt vào nhau giữa đống áo quần nhàu nát, thở không ra hơi như hai đô vật kiệt sức. Corso tự hỏi làm cách nào để thoát khỏi tư thế này đây.

“Rochefort là ai?” gã hỏi.

Ả nhìn gã từ khoảng cách đôi phân. Ánh nắng chiều tà màu đỏ nhạt lấp loáng trên mặt ả. Mấy cái kẹp tóc rơi đâu mất để mái tóc vàng xõa xượi trên mặt sofa da. Lần đầu tiên ả có vẻ thư giãn.

“Chuyện đó không quan trọng,” ả trả lời, “vấn đề là bây giờ tôi sẽ lấy lại tập bản thảo.”

Corso áp môi lên khe ngực của người đàn bà như muốn nói lời từ giã với nó. Gã có cảm tưởng tương lai chẳng còn dịp nào hôn lên đó nữa.

“Bản thảo nào?” gã hỏi và thấy ngay lập tức vẻ mặt sững sờ của ả. Thân hình ả nằm bên dưới đột nhiên trở nên cứng đờ.

“Rượu vang Anjou.” Lần đầu tiên giọng ả thoáng vẻ lo lắng. “Ông sẽ trả nó cho tôi, đúng thế không, thưa ông Corso?”

Corso để ý thấy ả quay trở lại với lối nói trang trọng. Gã thoáng nhớ lại những xưng hô thân mật trong cuộc mây mưa vừa rồi.

“Tôi chưa bao giờ nói vậy.”

“Tôi tưởng…”

“Bà tưởng lầm.”

Đôi mắt xanh màu thép lóe lên giận dữ. Ả điên cuồng bật dậy, lắc hông hất gã ra một cách thô bạo.

“Đồ khốn nạn!”

Sắp sửa buông lời chế nhạo và phá lên cười, Corso chợt thấy thân mình bị hất ngược ra sau. Hai đầu gối gã khuỵu xuống. Khi đã gượng đứng lên được và siết chặt dây lưng, gã thấy Liana Taillefer đứng thẳng người, áo quần xộc xệch, nét mặt lạnh lùng tái nhợt và hung tợn, cặp đùi tuyệt mỹ phô ra. Ả giáng một cái tát mạnh đến mức tai trái gã kêu u u như cái trống.

“Đồ lợn!”

Corso ngất ngư sau cú đánh. Choáng váng, gã giống như một võ sĩ quyền Anh quờ quạng tìm thứ gì đó có thể ngăn gã ngã lên vòng dây thừng bao quanh võ đài. Liana Taillefer vẫn trong tầm mắt, nhưng cảm giác đau đớn cùng cực nơi tai khiến gã khó lòng chú tâm vào ả. Ngẩn ngơ dán mắt vào thanh kiếm từng tham dự chiến dịch Waterloo, gã chợt nghe tiếng thủy tinh vỡ. Gã lại thấy Liana Taillefer trong bóng chiều đỏ nhạt rọi qua cửa sổ. Váy đã kéo xuống. Một tay ả cầm tập bản thảo, tay kia nắm chặt cái cổ chai vỡ chĩa thẳng vào cổ gã.

Gã giơ cánh tay lên theo bản năng và lùi lại. Nguy hiểm khiến ý thức quay lại với gã và khiến chất adrenaline tuôn ra. Gã gạt tay ả qua một bên rồi đấm vào cổ ả. Ả nghẹn thở khựng lại. Màn tiếp theo êm dịu hơn một chút. Corso nhặt tập bản thảo và cổ chai vỡ trên bàn. Liana Taillefer một lần nữa lại ngồi trên sofa, mái tóc rối bời xòa ngang mặt. Một tay ả vẫn giữ trên cổ, thở hổn hển giữa những tiếng nấc điên cuồng.

“Ông sẽ chết vì thứ này, Corso,” rốt cuộc ả lên tiếng. Mặt trời đã lặn xuống bên kia thành phố, các góc trong phòng bị bóng tối chiếm hữu. Gã ngượng ngùng bật công tắc đèn, trao mũ và áo khoác cho ả trước khi gọi taxi. Gã tránh không nhìn vào mắt ả. Rồi, khi nghe tiếng bước chân ả xa dần dưới cầu thang, gã đứng bên cửa sổ ngắm nhìn những mái nhà tối sẫm trong ánh trăng mới mọc rạng rỡ.

“Ông sẽ chết vì thứ này, Corso.”

Gã rót cho mình một cốc lớn rượu gin. Gã không sao quên nổi biểu hiện của Liana Taillefer, khi nhận ra mình bị lừa. Đôi mắt tàn độc như dao găm, cái miệng há ra khát khao trả thù. Và ả đã nói rõ, thực sự ả muốn gã chết. Một lần nữa ký ức lại bị khuấy lên, dần dà choáng hết đầu óc gã. Nhưng lần này gã không cần gắng sức nhớ lại. Hình ảnh rõ nét, và gã biết chính xác nó từ đâu tới. Bản facsimile Ba người lính ngự lâm ở ngay trên bàn. Gã mở ra tìm phân đoạn này. Trang 129. Ở đó, giữa đám đồ đạc đổ lổng chổng, Milady từ trên giường nhảy vọt lên, như một con quỷ cái phát rồ cầm dao găm nhảy bổ vào d’Artagnan. Chàng trai, mình vẫn mặc sơ mi, hoảng hồn lùi lại, dùng đầu mũi kiếm ngăn không cho ả xông tới.

… dùng đầu mũi kiếm ngăn không cho ả xông tới.