– Thật là đỡ căng thẳng! – Oliver thở dài khi nghĩ đến mọi việc đã kết thúc mà không xảy ra chuyện gì.
Cuối cùng mọi người được nghỉ ngơi.
Ngày hội do Rhoda tổ chức không theo đúng những qui tắc đã vạch ra. Người ta có bày quầy hàng ra không hay vẫn để chúng trong nhà kho hoặc dưới mái che bằng kính? Người ta sẽ uống trà ở đâu? Rhoda giải quyết tất cả những vấn đề đó với sự tế nhị quen thuộc. Nhưng đàn chó của chị đã tìm cách xổng ra và làm trò cười cho mọi người. Cô diễn viên điện ảnh trẻ tuổi, duyên dáng, mặc ních khăn áo lông, chịu trách nhiệm khai mạc ngày hội được đón tiếp một cách niềm nở, nhưng đã gây ra sửng sốt chung cho mọi người khi cô làm động lòng người nghe về số phận buồn thảm của những người di cư trong lúc đối tượng chính của ngày hội là tu bổ lại gác chuông nhà thờ.
Cuối cùng, buổi chiều chúng tôi gặp nhau để bình luận về những biến cố trong ngày: người chị họ Rhoda của tôi, chồng chị là đại tá Séspard, cô Macalistea, một cô gái trẻ tóc hung mà người ta thường gọi cô là Ginger, cô Oliver, ông phó linh mục Caleb Dane Calthrop và vợ. Ông phó linh mục là một người có tuổi thích kể chuyện cổ vào bất cứ lúc nào.
Bà Dane Calthrop, một người đàn bà hay xúc động, nhìn Oliver và suy nghĩ.
– Cô nghĩ rằng sẽ có một chuyện gì đó xảy ra trong ngày hội à? – Bà chợt hỏi.
– Nhưng, một vụ giết người chẳng hạn.
– Và vì lý do gì?
– Không vì lý do gì cả, đúng là như vậy. Thật là kỳ lạ. Đã có một vụ như thế trong một ngày hội mà tôi mới dự.
Ông phó linh mục bắt chúng tôi phải nghe một câu thơ Hy Lạp.
– Ông già Lugg, Huy hiệu Hoàng gia, có một cử chỉ đẹp là đã gửi cho chúng tôi hai tá chai bia – Despard nhấn mạnh.
– Huy hiệu Hoàng gia? – Tôi hỏi.
– Đó là tên của một quán rượu trong địa phương – Rhoda giải thích cho tôi.
– Không có quán nào khác nữa à? Tôi tưởng rằng cô đã nói với tôi là có quán CON NGỰA NHỢT NHẠT kia mà – Tôi nói với Oliver.
Tôi không có được một sự phản ứng đã trù liệu trước. Mọi người nhìn tôi một cách khác thường.
– CON NGỰA NHỢT NHẠT không phải là một quán rượu – Rhoda nói – Hay ít nhất là bây giờ.
– Phải – Despard nói tiếp – Người ta đã sửa nó thành nhà ở. Nó được xây dựng từ thế kỷ thứ mười sáu và tôi không hiểu sao người ta không đổi tên nó đi.
– Ồ! Tại sao lại phải như thế! – Ginger kêu lên – Các vị thử tưởng tượng người ta đặt lại tên nó thành “Nhà nghỉ của tôi”. Những người chủ của ngôi nhà hiện nay vẫn giữ cái biển cũ và đóng nó vào trước hàng hiên nhà.
– Ai là chủ ngôi nhà đó? – Tôi hỏi.
– Thyrza Grey! – Rhoda trả lời – Một người đàn bà cao lớn, tóc xám và ngắn. Hôm nào cậu cần đến đó để xem.
– Bà ta chuyên về khoa học huyền bí, mê mải về thuật thông linh và ảo thuật – Despard tiếp tục nói – Bà ta không tổ chức những buổi lễ đen, nhưng đúng như thế.
Ginger bật cười.
– Xin lỗi – Cô nói – Tôi hình dung ra bà Grey trong vai bà Montespan trước một bàn thờ che nhung đen.
– Ginger! – Rhoda phản đối – Cô quên rằng ở đây có vị phó linh mục.
– Tôi xin – ông này cũng phản đối với một nụ cười hiền hậu – Những người ngày xưa nói như thế này…
Ông kết thúc câu chuyện bằng một tràng tiếng Hy Lạp.
Tôi quan sát trong một vài giây sự yên lặng đáng kính trước khi nói.
– Tôi muốn biết những ai là “Người xâm chiếm” ngôi nhà Bà Grey và những ai nữa?
– Bà ta có một người bạn sống chung là bà Sybil Stamfordis. Bà này đóng vai bà đồng, hình như vậy. Cậu cần gặp bà này… người đầy những bùa chú và thỉnh thoảng lại quấn váy Ấn Độ. Tôi thấy khó hiểu. Bà này không bao giờ ở Ấn Độ cả.
– Cũng còn cả bà Bella, người nấu bếp nữa – Bà Dane Calthrop nói xen vào – Cũng là một mụ phù thuỷ. Đó là một gia đình. Mẹ bà ta có danh tiếng về thuật phù thuỷ.
– Bà tin chắc là như vậy chứ, thưa bà – Tôi hỏi.
– Đúng là như thế. Trong đó không có gì là bí mật cả. Đó là một loại vốn liếng của gia đình, truyền từ đời mẹ đến đời con gái. Người ta căn dặn bọn trẻ con là đừng đánh đập con mèo của anh, cho anh bánh kẹo và pho mát.
Tôi ngạc nhiên nhìn bà. Bà tỏ ra rất nghiêm túc.
– Trưa hôm nay, Sybil ngồi dưới tấm vải lều màu xanh, xem bói cho khách. Trong công việc này bà ta rất khôn khéo, tôi biết chắc chắn là như vậy – Rhoda nói.
– Bà ta đã đoán cho tôi những điều thú vị – Ginger nói – Tiền bạc, đi nước ngoài, hai chồng và sáu con. Bà tỏ ra rất độ lượng. Buổi sáng bà Parker tỏ ra không hài lòng về sự ngây thơ của mọi người – Ginger tiếp tục cười nói – Và bà Cripps đã phản đối. Các vị biết rất rõ. Bà Uzzie và bà Sybil đã phán những điều không thể trông thấy và bà Grey đã nói trước về cái chết không thể nhầm lẫn được. Bà ta đã làm cho tôi sởn gai ốc! Bà Cripps nói thêm: “Tôi nói trước, trong mọi trường hợp, tôi không bao giờ xúc phạm tới một trong ba người đàn bà này”.
– Cái đó làm tôi thích thú. Tôi rất muốn được gặp họ – Oliver hăng hái nói.
– Ngày mai tôi sẽ dẫn các vị tới – ông đại tá hứa – Cái quán rượu cũ cũng đáng được tham quan. Những bà này đã hợp sức để làm cho nó đầy đủ tiện nghi mà không làm mất đi những nét độc đáo của nó.
– Sáng mai tôi sẽ gọi dây nói cho Thyrza – Rhoda nói.
Tôi đi ngủ với tâm trạng quá u uất, tôi thú nhận điều đó…
Cái CON NGỰA NHỢT NHẠT đó mà trong tâm tư tôi đã trở thành một biểu hiện của sự bi thảm và nguy hại thì nay hình như lại là một cái gì khác hẳn.
Ít nhất là…
* * *
Hôm sau là ngày chủ nhật. Mọi người chúng tôi tập trung ở nhà thờ và nghe một cách kính cẩn bài giảng đạo uyên bác của ông Dane Calthrop. Ông ấy hình như không bình luận một bài kinh mà lại nói về lịch sử xứ Ba Tư.
– Chúng ta sẽ ăn sáng ở nhà ông Venables – Rhoda nói với tôi – Cậu sẽ thích ông ấy, Mark. Đó là một con người rất thú vị. Ông ấy đã đi khắp nơi, trông thấy tất cả. Ông ấy mua trại “Priors Court” đã ba năm nay. Việc biến đổi ngôi nhà của ông ấy phải mất cả một gia tài. Ông ấy bị bại liệt và đã liệt nửa người nên chỉ có thể đi lại bằng một chiếc xe lăn.
Priors Court chỉ cách làng vài kilômét. Chủ nhà ngồi trên chiếc xe của người tàn tật đón chúng tôi ở mái hiên.
– Thật là quí mến vì các vị đã tới đây đông đủ – ông ấy nói nhiệt thành – Các vị đã mệt sau ngày hôm qua. Cái đó đã thành công, Rhoda.
Venables khoảng năm chục tuổi, mặt dài và có chiếc mũi giống mỏ diều hâu. Ông cười với Oliver khi Rhoda giới thiệu cô ta với ông.
– Hôm qua tôi đã trông thấy bà hoạt động nghề nghiệp của mình – ông nói – Tôi tin chắc là nhờ bà mà sáu người đã có mặt trong ngày lễ Noel. Bà có nhiều tài năng, thưa bà. Bà đừng rời bỏ chúng quá sớm.
Ông ấy nhăn mặt với Ginger:
– Còn về cô, bà trẻ, cô đã làm cho tôi được mọi người coi là con vịt sống.
Rồi ông quay sang tôi:
– Bài báo của ông trong tạp chí Review tháng vừa rồi làm tôi rất vừa lòng.
– Về phần ông, thật là đáng mến khi ông dự ngày hội của chúng tôi – Rhoda nói – Tôi không dám hy vọng ông tới sau khi đã có một món quà biếu hào hiệp.
– Tôi rất thích những ngày hội như thế. Bà Sybil của chúng ta đã đoán trước cho tôi rằng có một tương lai tuyệt diệu và không thể thực hiện được! Bà già Sybil tốt bụng – Despard nói – Chúng tôi sẽ đến dùng trà ở nhà bà Thyrza chiều nay. Ngôi nhà thật là tuyệt vời.
CON NGỰA NHỢT NHẠT? Vâng. Tôi có phần tiếc là nó không phải là một quán rượu. Nơi đó bao giờ cũng làm tôi cho rằng nó có một câu chuyện bí mật và một phần xúc động nữa. Nó không phải là nơi hoạt động của bọn buôn lậu. Chúng ta ở xa biển. Một nơi ẩn náu cho bọn trộm cướp trên những con đường lớn có thể như vậy không? Những khách qua đường giàu có nghỉ đêm tại quán rượu ấy tự nhiên biến mất, không để lại giấu vết. Và cái đó trở thành nơi cư ngụ của bà cô gái già vô hại.
– Ồ! Tôi không nghĩ như vậy. Có thể là Sybil Stamfordis với những lá bùa, với váy áo của bà ta quá là nực cười. Nhưng Thyrza thì thật là đáng sợ. Bà ta cho anh cái cảm giác là bà ta đọc được ý nghĩ của anh. Bà ta chưa bao giờ nói là mình có tài thiên nhân nhưng mọi người đều chắc chắn là bà ta có cái tài ấy.
– Còn Bella, bề mặt là một cô gái già, đã chôn hai người chồng của mình – Despard nói.
– Tôi xin gửi bà ta những lời xin lỗi rất chân thành- Venables nói.
– Những người hàng xóm đã nhắc lại những cái chết ấy một cách bi thảm, thật vậy – ông đại tá nói thêm- Người ta đã cả quyết rằng những ông chồng ấy không làm vừa lòng bà ta và bà ta đã giết họ trong nháy mắt.
– Đúng thế, tôi quên rằng bà ta là phù thuỷ ở địa phương.
– Ít ra là như vậy theo sự khẳng định của bà Dane Calthrop.
– Phép phù thuỷ bao giờ cũng rất kỳ lạ để nghiên cứu. Tôi nhớ lại, một ngày nọ, ở Ấn Độ…
Ông Venables trình bày vấn đề một cách lưu loát và hứa sau bữa ăn sẽ cho chúng tôi xem những mặt nạ của những phù thuỷ ở Tây Phi.
– Trong nhà này thì cái gì cũng có – Rhoda vui vẻ nhận xét.
Ông nhún vai và giọng nói của ông trở nên chua chát rồi bất chợt ông nhìn xuống đôi chân bị liệt:
– Nếu thánh Mahomet không leo lên núi… Nhưng cả đến bây giờ… cuộc sống vẫn đầy những lời an ủi của nó.
– Tại sao lại ở đây? – Oliver hỏi đột ngột.
Chúng tôi hơi khó chịu, trừ Oliver. Và sự tò mò của cô đã làm dịu bầu không khí.
-… Tôi muốn nói là tại sao ông tới sống ở đây, một nơi xa xôi, hẻo lánh? Ông có bạn không?
– Không. Tôi chọn nơi này chỉ vì tôi không có bạn – Ông trả lời với một nụ cười nhẹ nhàng, khôi hài trên môi.
Tôi tự hỏi phải chăng bệnh bại liệt đã làm ông xúc động sâu sắc về tinh thần hoặc ông là người thu xếp để sống theo hoàn cảnh.
– Trong bài báo cuối cùng của ông – ông nói với tôi – như là ông đã nói lên ý nghĩ của tôi. Ông dùng chữ “cao thượng”, nhưng những nghĩa khác nhau mà người la có thể gặp phải ở phương Tây cũng như ở phương Đông thì có nhiều. Ông muốn nói với chúng tôi thế nào ở đây, ở nước Anh này, khi chúng tôi dùng danh từ “vĩ nhân”?
– Sức mạnh của tri thức và sức mạnh của tinh thần…
Mắt ông sáng lên.
– Như vậy người ta không thể coi “vĩ nhân” là một người độc ác? Cái xấu tồn tại và cái xấu rất mạnh, nhiều khi mạnh hơn cả cái tốt… Người ta phải biết nó để đấu tranh… nếu không chúng ta sẽ bị chìm ngập trong tăm tối.