Ngày hôm sau, Macgơrit từ giã tôi từ sáng sớm, bảo ông quận công chắc sẽ đến sớm lắm. Nàng hứa viết thư cho tôi khi ông quận công ra về để cho tôi sẽ biết về việc hẹn gặp mỗi tối như thường lệ.
Quả vậy, trong ngày hôm đó, tôi nhận được những dòng chữ này:
“Tối em đi Bugival với ông quận công. Anh hãy đến nhà Pruđăng chiều nay, vào lúc tám giờ”.
Đúng giờ đã dặn, Macgơrit trở về và đến gặp tôi tại nhà Đuvecnoa.
– Được lắm, mọi việc đã ổn thoả – nàng vừa nói vừa đi vào.
– Đã thuê được ngôi nhà ấy rồi à – Pruđăng hỏi.
– Vâng. Ông quận công bằng lòng ngay tức khắc.
Tôi không biết ông quận công. Nhưng tôi hổ thẹn vì tôi đã đánh lừa ông ta như vậy.
– Nhưng chưa hết đâu! – Macgơrit nói tiếp.
– Còn điều gì nữa?
– Tôi đang lo lắng về chỗ ở của anh Acmân.
– Cũng trong ngôi nhà ấy? – Pruđăng vừa nói vừa cười.
– Không. Nhưng cũng ở Poa đuy Rua. Lúc ông quận công và tôi ăn trưa, trong khi ông ta ngắm nhìn ngôi nhà, tôi đã hỏi bà Acnul xem bà có một căn nhà thích hợp không. Thật may, bà ta có một căn phòng đàng hoàng với một phòng khách, một tiền sảnh và một phòng ngủ. Tôi nghĩ, thế là đủ những gì cần thiết. Sáu mươi frăng mỗi tháng. Ngôi nhà được trang hoàng đủ để giải toả cho một người bị u uất. Tôi xin giữ lại căn nhà ấy. Tôi làm thế có đúng không?
Tôi nhảy lên ôm choàng lấy cổ Macgơrit.
– Được lắm – nàng nói tiếp – anh có một chìa khoá của cái cửa nhỏ. Em hứa cho ông quận công một cái chìa khoá cửa lưới. Nhưng ông không nhận. Bởi vì, khi ông đến, ông chỉ đến vào ban ngày. Em tin ông rất sung sướng về cái ý đổi thay đã đưa em xa rời Paris trong một thời gian, điều đó sẽ làm cho gia đình ông giảm bớt dư luận. Tuy nhiên, ông đã hỏi tại sao em yêu thích Paris đến thế, lại tự quyết định giam mình trong vùng nông thôn này. Em trả lời: em đang bị bệnh và muốn được tĩnh dưỡng. Ông có vẻ tin em, nhưng luôn lo ngại. Như vậy, chúng ta cần phải đề phòng rất nhiều, anh Acmân yêu quý ạ. Bởi vì ông ta sẽ cho người theo dõi ở đó. Ông ta không phải chỉ thuê một căn nhà, mà ông ta còn phải trả nợ cho anh nữa và khốn nạn thay, em cũng có những món nợ. Anh thông cảm tất cả chứ?
– Vâng – tôi trả lời, cố đè nén tất cả những thắc mắc mà lối sống của nàng thỉnh thoảng lại đánh thức dậy nơi tôi.

– Em đi thăm kỹ khắp ngôi nhà. Chúng ta sẽ rất sung sướng được ở đó. Ông quận công lo liệu mọi mặt. Anh yêu quý- nàng vừa nói vừa ôm choàng lấy tôi như điên – Anh không khốn khổ đâu. Một nhà triệu phú đã lót giường cho anh.
– Bao giờ cô sẽ đến ở?- Pruđăng hỏi.
– Càng sớm càng tốt.
– Cô sẽ đem theo xe và ngựa chứ?
– Tôi sẽ đem theo tất cả. Chị sẽ trông coi nhà cửa trong lúc tôi đi vắng.
Tám ngày sau, Macgơrit đã là chủ ngôi nhà ở đồng quê và tôi đã đến sống ở Poa đuy Rua.
Thế là bắt đầu một cuộc sống mà tôi phải khó nhọc mới có thể diễn tả cho bạn hiểu được.
Trong những ngày đầu ở Bugival, Macgơrit chưa thể từ bỏ hoàn toàn những thói quen của nàng. Trong nhà luôn luôn có những cuộc họp mặt, vui chơi. Tất cả những bạn gái của nàng đều đến thăm. Suốt một tháng dài, không ngày nào Macgơrit không tiếp ở bàn ăn từ tám đến mười người khách. Pruđăng, về phần mình, cũng dẫn dắt những người chị ta quen biết và cũng đãi đằng đúng cách, xem như ngôi nhà này thuộc quyền chị ta.
Tiền bạc của ông quận công được dùng để trả mọi thứ chi tiêu. Tuy thế, thỉnh thoảng Pruđăng cũng đòi tôi một tờ giấy bạc một ngàn frăng, bảo là lấy cho Macgơrit. Bạn đã biết tôi ăn được ít nhiều trong bài bạc. Do vậy, tôi vội vã đưa cho Pruđăng cái gì Pruđăng bảo là lấy cho Macgơrit nhờ chị ta hỏi dùm. Và sợ nàng cần hơn những gì tôi có, tôi đã về Paris mượn một số tiền bằng số tiền trước kia tôi đã mượn, và đã trả rất sòng phẳng.
Như thế, tôi sẵn sàng có trong tay khoảng mười ngàn frăng, không kể tiền trợ cấp của tôi.
Tuy nhiên, niềm vui mà Macgơrit có được khi tiếp các bạn gái của mình cũng giảm dần, trước những chi phí và niềm vui ấy kéo theo và nhất là trước sự cần thiết đôi khi bắt buộc nàng phải xin thêm nơi tôi. Ông quận công, người đã thuê nhà cho Macgơrit đến ở, không thấy tới lui nữa. Vì ông luôn sợ phải gặp cái đám đông người vui nhộn ấy. Ông không muốn người ta trông thấy ông. Bởi vì, một hôm đến ăn chiều với Macgơrit, ông ta gặp phải một đám khách, khoảng mười lăm người, chưa ăn xong bữa trưa vào đúng cái giờ ông dự tính sẽ ngồi lại cái bàn để ăn chiều. Không nghi ngờ gì cả, ông mở cửa phòng ăn. Những tiếng cười dậy lên đón tiếp sự có mặt của ông. Ông bắt buộc phải rút lui một cách đột ngột, trước sự vui đùa một cách hỗn láo của những người con gái có mặt tại đó.
Macgơrit đứng dậy rời bàn ăn, gặp lại ông quận công trong phòng bên cạnh và cố gắng hết sức để làm cho ông quên sự việc vừa xảy ra. Nhưng ông già, lòng tự ái bị tổn thương, vẫn không hết hằn học. Ông đã nói khá độc ác với cô gái đáng thương đó rằng ông đã mệt mỏi để trả tiền cho những điên cuồng của một người đàn bà không biết đem lại sự tôn kính đối với ông ngay ở tại nhà mình, và ông bỏ đi trong giận dữ.

Từ ngày đó, người ta không còn nghe nói đến ông quận công nữa. Macgơrit thôi không tiếp khách đến ăn, đã thay đổi những thói quen của mình. Nhưng vô ích, ông quận công không còn cho biết tin tức gì về ông. Tôi thì được hưởng cái lợi là người tình nhân của tôi từ nay thuộc về tôi hoàn toàn. Và như thế, giấc mơ của tôi được thực hiện. Macgơrit không thể xa rời tôi được nữa. Không cần biết những hậu quả sẽ ra sao, nàng công khai cho mọi người biết sự dan díu của chúng tôi. Và dần dần, tôi rất ít bước ra khỏi ngôi nhà này. Những người giúp việc gọi tôi là ông và công khai nhìn nhận tôi là chủ nhà.
Pruđăng, trước cuộc sống mới này, đã nhiều lần giảng luân lý cho Macgơrit. Nhưng nàng trả lời rằng nàng yêu tôi, nàng không thể sống thiếu tôi được, và mặc cho mai kia sẽ như thế nào, nàng không thể từ bỏ cái hạnh phúc được có tôi luôn luôn bên cạnh. Nàng còn nói thêm, tất cả những kẻ nào không ưa sự việc trên thì có quyền tự do không tới lui nữa.
Đó là những gì tôi nghe được trong một hôm Pruđăng nói với Macgơrit rằng chị ta có một tin rất quan trọng cần báo cho nàng biết. Và tôi đứng nghe trộm ở trước cửa phòng đóng kín.
Một thời gian sau, Pruđăng quay trở lại.
Tôi đang ở sau vườn khi chị ta đi vào. Tôi hơi nghi ngờ trước thái độ của Macgơrit đi ra đón Pruđăng, nghĩ rằng một cuộc nói chuyện giống như lần trước chắc sẽ tái diễn, và tôi cũng muốn được nghe như lần trước.
Hai người đàn bà đi vào phòng riêng, rồi đóng cửa lại. Tôi rình nghe.
– Chị có chuyện gì thế? – Macgơrit hỏi.
– À, tôi đã gặp ông.
– Ông đã nói gì với chị?
– Ông sẵn sàng tha thứ cái cảnh đáng bực mình ngày trước. Nhưng ông đã biết cô đang sống công khai với ông Acmân Đuyvan. Điều này ông không thể tha thứ được. Ông nói với tôi: “Macgơrit phải từ bỏ anh chàng đó đi, và mọi việc sẽ như xưa. Tôi sẽ đưa cho cô ta tất cả những gì cô ta muốn. Nếu trái lại, cô ta phải thôi hẳn, đừng yêu cầu tôi bất cứ việc gì”.
– Chị trả lời thế nào?
– Rằng tôi sẽ tin cho cô biết quyết định của ông ta. Tôi đã hứa với ông là sẽ làm cho cô thấy được lẽ phải. Hãy suy nghĩ kỹ, cô em yêu dấu, địa vị cô em sẽ mất đi, và Acmân sẽ chẳng bao giờ tìm lại được cho cô em. Anh chàng này đã yêu cô em với tất cả tâm hồn mình, nhưng không đủ tài sản để chu cấp, thoả mãn tất cả những nhu cầu của cô em. Và một ngày nào đó, cô em cũng phải từ giã thôi. Ngày đó sẽ quá muộn. Ông quận công sẽ không muốn làm bất cứ cái gì cho cô em nữa. Cô em có đồng ý để chị báo lại cho Acmân biết không?
Macgơrit có vẻ suy nghĩ, bởi vì nàng không trả lời.
Tim tôi đập mạnh trong lúc tôi lắng tai chờ đợi.

Macgơrit nói:
– Không. Tôi không rời bỏ Acmân, và tôi không giấu việc tôi sống chung với anh ấy. Đó có thể là một việc điên rồ. Nhưng tôi yêu anh ấy! Chị bảo tôi phải làm gì? Giờ đây, Acmân đã quen yêu thương tôi mà không bị trở ngại. Anh ấy sẽ đau khổ nhiều, nếu bị ép buộc phải rời xa tôi, dù chỉ một giờ trong ngày. Vả chăng, tôi có sống được bao lâu nữa đâu mà tự làm mình khốn khổ và thừa hành cái ý muốn của ông già mà chỉ nhìn mặt tôi đã phải già đi rồi. Ông ta giữ lấy tiền bạc của mình, tôi không cần đến nữa.
– Nhưng cô em sẽ làm thế nào?
– Tôi không biết.
Pruđăng sắp nói gì đó. Nhưng tôi đột ngột bước vào và chạy đến quỳ dưới chân Macgơrit, nhỏ lên hai bàn tay nàng những giọt lệ sung sướng vì được nàng yêu đến thế.
– Đời anh là của em. Macgơrit. Em không cần đến người đàn ông kia nữa. Đã có anh đây rồi, không đời nào anh có thể bỏ em. Và anh chẳng bao giờ đền đáp được cái hạnh phúc mà em đã ban cho anh. Không còn những trở ngại ràng buộc nữa, Macgơrit ạ, chúng ta yêu nhau trọn vẹn! Ngoài ra, chúng ta không cần biết đến điều gì thêm nữa.
– Ồ! Vâng, em yêu anh, Acmân ạ – nàng vừa thì thầm vừa đưa hai cánh tay ôm choàng lấy cổ tôi – Em yêu anh, nhưng chẳng bao giờ em tin em có thể yêu đến mức này được. Chúng ta sẽ sung sướng, chúng ta sẽ sống yên lành. Em sẽ vĩnh biệt cuộc sống trước đây, giờ đây em cảm thấy hổ thẹn vì nó. Anh sẽ không bao giờ chỉ trích cái quá khứ của em, có phải thế không?
Những giọt nước mắt làm cho tiếng nói của tôi phải nghẹn lại. Tôi chỉ có thể trả lời bằng cách ôm chặt Macgơrit vào lòng, ghì sát nàng vào tim tôi.
– Thế đấy! – Nàng vừa nói, vừa quay nhìn Pruđăng với một giọng xúc động – Chị hãy tả lại cảnh này cho ông quận công biết. Và chị nói thêm, chúng tôi không cần đến sự giúp đỡ của ông ấy nữa.
Kể từ hôm đó, ông quận công không còn là vấn đề nữa. Macgơrit không còn là cô gái trước đây tôi quen biết. Nàng cố tránh tất cả những gì có thể nhắc đến cuộc sống trước đây. Không một người đàn bà nào, một người con gái nào có thể đem lại cho chồng mình hay cho anh em mình một tình thương và sự chăm sóc như nàng đối với tôi. Cái bản chất đau ốm của nàng luôn nhạy bén với những ý nghĩ và sẵn sàng đáp ứng mọi tình cảm. Nàng chấm dứt quan hệ với những bạn gái cũ, cũng như những thói quen, ngôn ngữ cũ và phung phí ngày xưa. Khi người ta thấy chúng tôi đi ra khỏi nhà làm một cuộc du ngoạn trong chiếc thuyền nhỏ mà tôi đã mua, người ta không bao giờ có thể nghĩ rằng người đàn bà mặc chiếc áo dài trắng, đội chiếc mũ rơm rộng vành, mang trên cánh tay cái khăn lụa đơn giản để khỏi cảm lạnh kia lại chính là Macgơrit Gôchiê, con người bốn tháng trước đây đã nổi danh vì xa hoa và tai tiếng.

Ôi! Chúng tôi hối hả lặn ngụp trong hạnh phúc, nhưng chúng tôi đã đoán biết rằng chúng tôi không thể hạnh phúc như thế này lâu dài lắm đâu.
Đã hai tháng rồi, chúng tôi không về Paris. Không một người nào đến thăm chúng tôi, trừ Pruđăng và Juyli Đupơra, người mà sau này sẽ trao lại tập nhật ký cảm động mà tôi đang giữ.
Suốt ngày tôi luôn luôn ở bên cạnh Macgơrit. Chúng tôi mở những cửa sổ ngó ra vườn, nhìn mùa hạ tưng bừng trong những bông hoa nở rộ. Và dưới bóng cây, chúng tôi luôn luôn bên nhau, sống một cuộc sống thực sự mà từ trước đến nay tôi và Macgơrit chưa hề biết đến.
Nàng luôn có những ngạc nhiên rất ngây thơ trước những sự việc nho nhỏ. Có những ngày, nàng chạy nhảy trong vườn như một cô gái lên mười, đuổi bắt một cánh bướm hay một con chuồn chuồn. Người kỹ nữ đã từng phí tiền mua hoa hơn cả số tiền cần cho một gia đình sống đầy đủ, yên vui, giờ đây ngồi trên thảm cỏ hàng giờ để quan sát một cánh hoa đơn giản đã cho nàng cái biệt danh.
Chính trong khoảng thời gian đó, nàng thường đọc cuốn Manôn Lexcô. Tôi đã nhiều lần bắt gặp nàng đang ghi chú trên cuốn sách và nàng luôn luôn bảo tôi rằng khi một người đàn bà yêu, người ấy không thể làm điều Manông đã làm.
Ông quận công đã hai ba lần viết thư cho nàng. Nàng nhìn nét chữ, trao lại cho tôi những là thư và không đọc.
Thỉnh thoảng những lời ông viết trong các bức thư ấy đã làm cho tôi rơi lệ.
Ông đã tin rằng không chi tiền cho Macgơrit nữa, nàng sẽ trở lại với ông. Nhưng khi ông thấy được sự vô ích của phương cách ấy, ông không còn giữ được quyết định của mình nữa. Ông đã viết thư và yêu cầu nàng, hãy như trước kia, cho phép ông được trở lại, dù với bất cứ điều kiện nào cũng được.
Như thế, tôi đã đọc những bức thư hối thúc, nhắc đi nhắc lại đó, và tôi đã xé bỏ, không nói cho Macgơrit biết nội dung. Tôi không khuyên nàng gặp lại ông quận công, mặc dù tôi cảm thấy động lòng trước những đau khổ của ông già đáng thương đó. Tôi sợ, nàng sẽ hiểu lầm lời khuyên cho phép ông quận công trở lại thăm viếng như xưa là có ý để được ông đài thọ những chi tiều trong gia đình. Tôi sợ nhất là nàng nghĩ tôi có thể từ chối trách nhiệm đối với nàng, với những hậu qủa mà tình yêu của nàng đối với tôi đã lôi cuốn nàng đi đến.
Đương nhiên, ông quận công, không nhận được thư trả lời, không còn viết thư nữa. Và Macgơrit với tôi tiếp tục sống chung với nhau, không phải lo lắng gì về tương lai.