TÓM TẮT CUỘC ĐIỀU TRA

Một người đàn ông nhỏ bé, tóc nâu có giọng nói đàn bà, ông Bouc lập lại khi bà nhân viên và Hildegarde Schmidt ra khỏi phòng.

Ông Bouc tỏ vẻ thất vọng.

– Tôi chẳng còn hiểu gì nữa… kẻ thù của Ratchett có mặt trên tàu này sao? Vậy thì hắn ở đâu? Nào ông bạn hãy nói một cái gì đi chứ! Hãy cho chúng tôi thấy điều vô lý trở thành có lý.

– Một câu độc đáo, Poirot nói – Điều vô lý không thể xảy ra vậy thì nó phải trở nên có lý.

– Vậy thì mau giải nghĩa cho tôi biết việc gì đã xảy ra tối qua trên tàu?.

– Ông bạn thân mến, tôi không phải là phù thủy mà cũng như ông thôi. Vụ này tiến triển một cách kỳ lạ.

– Nó có tiến triển đâu. Chúng ta dậm chân tại chỗ.

– Sao? Chúng ta không có những lời khai của hành khách à ?

– Những lời khai này có giúp ích gì cho chúng ta đâu ?

– Tôi nói hơi quá. Ông sẽ nói là anh chàng người Mỹ Hardman và cô hầu phòng người Đức đã thêm chi tiết cho vụ án. Theo tôi thì họ làm cho nội vụ thêm rắc rối.

– Không, không.

– Vậy thì ông hãy nói đi, Ông Bouc nài nỉ. Chúng tôi nghe đây.

– Tôi vừa nói là tôi cũng chẳng hơn gì ông sao? Nhưng, ít ra chúng ta có thể xem xét những sự kiện, sắp xếp chúng theo thứ tự và phương pháp khoa học nhất.

– Ông làm ơn nói tiếp đi. Bác sĩ Constantine nói.

Poirot hắng giọng và sắp xếp những tờ giấy trước mặt lại.

– Chúng ta hãy xem lại những sự kiện. Mới đầu là nạn nhân Ratchett, còn được gọi là Cassetti, bị đâm 12 nhát dao, đã chết tối qua. Đó là việc hiển nhiên.

– Tôi đồng ý với ông ở điểm này, ông Bouc nói giọng mỉa mai.

Không hề nào núng Poirot tiếp:

– Tôi sẽ không nói đến một vài chi tiết mà tôi và bác sĩ Constantine tìm thấy, những chi tiết sẽ được nhắc lại khi cần thiết. Việc thứ hai, theo thứ tự quan trọng của nó, theo tôi, là thời gian vụ án mạng xảy ra.

– Chúng tôi đã biết rồi, ông Bouc nói. Tất cả đều chứng tỏ là vụ án mạng xảy ra sáng nay vào lúc 1 giờ 15.

– Ta không nên vội vàng, có nhiều việc xác nhận điều này.

– À, ông cũng chấp nhận việc này.

Không chú ý đến câu hỏi của ông Bouc, Poirot tiếp tục:

– Chúng ta có ba giả thuyết:

1. Vụ án đã xảy ra, như chúng ta đã nghĩ, vào lúc 1 giờ 15. Điều này được xác nhận bởi lời khai của bà Hubbard, của cô Hildegrade Schmidt và sau cùng tôi bác sĩ Constantine đây.

2. Vụ án xảy ra trễ hơn, và kim đồng hồ đã được cố tình xê dịch.

3. Vụ án xảy ra sớm hớn và thời gian đã bị thay đổi như trong giả thuyết hai, nhằm đánh lạc hướng cuộc điều tra.

Nếu chúng ta chấp nhận giả thuyết một như là giả thuyết gần sự thật nhất, chúng ta phải chấp nhận hậu quả của giả thuyết một: Nếu vụ án xảy ra vào lúc lgl5 thì sát nhân không thể rời khỏi tàu được. Vậy hắn ở đâu ? và hắn là ai ?

Chúng ta hãy xem xét kỹ hơn những dữ kiện. Sự hiện diện của người đàn ông nhỏ con, tóc nâu có giọng nói đàn bà lần đầu tiên đã được Hardman đề cập đến. Anh đã cho biết là Ratchett đã nhắc đến người này khi Ratchett nhờ Hardman bảo vệ mình. Nhưng chúng ta có nên tin Hardman không ? Anh ta có thật sự là thám tử của một văn phòng thám tử quan trọng ở New York hay không ?

– Theo tôi, điều làm vụ này hấp dẫn là sự vắng mặt của cảnh sát. Vì chúng ta không thể kiểm tra danh tánh của từng hành khách cho nên chúng ta không thể sử dụng hết sự xét đoán của chúng ta một cách chính xác. Mới đầu tôi tự nhủ: Hardman đi du lịch với thông hành giả và điều này làm anh ta đáng nghi ngờ, ngay sau khi cảnh sát can thiệp vào vụ này, chắn chắc lý lịch của Hardman sẽ được kiểm tra.

– Như vậy, ông hoàn toàn không nghi ngờ Hardman ?

– Đâu có dễ thế. Một thám tử người Mỹ cũng có thể có lý do để giết Ratchett. Tôi muốn nói là chúng ta có thể chấp nhận việc Ratchett thuê Hardman bảo vệ mình là đúng. Hình dạng mà Hildegrade Schmidt đã tả về một người đàn ông mặc đồng phục của nhân viên toa kút sét khớp với người mà Ratchett mô tả cho Hardman. Cái khuy do bà Hubbard tìm được trong phòng chứng minh hai lời khai trên. Và, tôi không hiểu ông có nhận ra điều này không ? Còn có những lời khai khác chứng minh cho điều này.

– Lời khai nào ?

– Của đại tá Arbuthnot và Hector Mac Queen. Cả hai người đều xác nhận là nhân viên tàu có đi ngang qua phòng họ. Họ không hề xem chi tiết trên là quan trọng. Tuy nhiên, các ông hãy suy nghĩ thử xem, theo lời khai của Pierre Michel, những lúc anh rời khỏi chỗ ngồi, anh chưa bao giờ đi về phía cuối hành lang. Phía này có phòng của Arbuthnot và Mac Queen.

– Câu chuyện của người đàn ông tóc nâu, có giọng nói đàn bà và mặc đồng phục nhân viên toa kút sét, dựa vào trực tiếp hay gián tiếp, vào lời khai của bốn người.

– Xin lỗi ông, một chi tiết nhỏ làm tôi thắc mắc, bác sĩ Constantine nói. Nếu lời khai của cô Hildegrade Schmidt đúng, làm sao có thể giải thích là Pierre Michel không trông thấy người mà cô Schmidt đã trông thấy khi anh ta chạy đến phòng bà Hubbard ?

– Chẳng có gì dễ hơn. Khi Pierre Michel chạy đến phòng bà Hubbard, cô hầu đã ở trong phòng chủ mình và khi cô ta trở lại phòng mình thì Michel đã ở phòng bà Hubbard.

Ông Bouc đang chờ đợi để hỏi Poirot một câu hỏi hóc búa:

– Tôi phục ông ở cách làm việc thận trọng và thứ tự. Nhưng ông chưa đạt được mục tiêu. Nếu chúng ta đồng ý về sự hiện diện của nhân vật tóc nâu, có giọng nói đàn bà, tôi rất muốn biết hắn đã đi đâu rồi ?

Poirot lắc đầu:

– Ông đã để cái cày đi trước con trâu. Ông bạn thân mến ạ ! Trước khi hỏi hắn ta ở đâu, tôi tự đặt ình một câu hỏi khác. “Người đàn ông đó có thật không ?” . Nếu nhân vật này được tạo ra, thì việc làm cho hắn biến mất có gì là khó ! tuy nhiên, tôi đang cố gắng làm cho hắn có thật bằng xương bằng thịt đấy.

– Nếu thế, ông đang tìm xem hắn trốn ở đâu ?

– Ông bạn ạ, có hai việc: Hoặc hắn ở trên tàu, trốn ở một chỗ rất kín mà chúng ta chưa tài nào tìm ra, hoặc là hắn có hai nhân tánh: sát nhân mà Ratchett lo sợ trá hình thành một hành khách tài tình đến nổi chính Ratchett không thể nhận ra.

– Đó là một ý kiến hay! – ông Bouc nói, – mặt rạng rỡ hẳn ra, nhưng ngay sau đó mặt ông lại sịu xuống:

– Tôi vẫn tìm thấy một yếu điểm ở lý luận trên.

– Hình dáng của hắn, – Poirot nói ngay, – đó là yếu điểm của lý luận phải không ? Trừ anh hầu phòng của ông Ratchett, những hành khách còn lại đều to lớn. Anh chàng người Ý, đại tá Arbuthnot, Hector Mac Queen, quận công Andrenyi. Và các ông hãy nhớ “người đàn ông có giọng nói đàn bà”, có thể đây là một phụ nữ cải trang. Mặc quần áo đàn ông vào, một phụ nữ to lớn có vẻ bé đi.

– Ratchett đã phải biết.

– Ai bảo là ông ta không biết? Nếu người đàn bà này đã cải trang thành đàn ông để đạt mục đích của mình dễ dàng hơn. Sợ rằng bà ta sẽ dừng lại thủ đoạn này. Ratchett đã báo trước với Hardman rằng một người đàn ông muốn sát hại ông ta. Ratchett không quên nói rõ: Một người đàn ông với giọng nói đàn bà.

– Có thể lắm, – ông Bouc nói. – tuy nhiên…

– Bây giờ, – Poirot cắt ngang, – tôi sẽ tiết lộ cho ông một vài dữ kiện lạ lùng do bác sĩ Constantine tìm ra…

– Poirot nói cho ông Bouc biết tình trạng của những vết thương của nạn nhân đã đưa Poirot và Constantine đến những kết luận. Ông Bouc tỏ vẻ nghi ngờ;.

– Lần này tôi hiểu rồi, – Poirot thốt lên một cách thương hại. – Ông hơi chóng mặt phải không ?

– Óc tưởng tượng của ông làm việc nhiều quá đấy ông Poirot ạ.

– Dĩ nhiên, giả thiết của tôi có vẻ vô lý… không có thật! Nhưng ông bạn ơi, tất cả đều dựa vào những dữ kiện.

– Chỉ ví óc tưởng tượng phong phú quá đấy thôi !

– Nhiều khi, tôi tự nhủ là mình làm rắc rối những việc quá tầm thường thôi… ấy vậy mà… hai sát nhân trên tàu ! – Ông Bouc rên rỉ.

– Bây giờ – chúng ta hãy đi sâu vào trong lĩnh vực của óc tưởng tượng, – Poirot vui vẻ nói. – đêm qua, hai hành khách bí mật đã đi du lịch trên tàu này!

1- Nhân viên hỏa xa Hardman tả lại. Gã này đã được Hildegrade, đại tá Arbuthnot và Mác Queen trông thấy:

2- Một người đàn bà cao và gầy, mặc áo choàng đỏ đã được Pierre Michel, cô Debenham, Mac Queen và chính tôi trông thấy. Người đàn bà ấy là ai? Người này cũng đã biến mất như trong chuyện thần thoại. Không một ai trong những nữ hành khách nhìn nhận là chủ nhân của cái áo choàng đó. Người đàn bà này và người cải trang thành gã phục vụ của toa tàu nằm có phải là một người không? Họ đã đi đâu? Và hiện giờ bộ đồng phục của gã phục vụ toa tàu nằm và cái áo choàng đó hiện giờ ở đâu ?

– Chúng ta hãy kiểm soát hành lý của các hành khách.

Poirot rời khỏi chỗ và nói:

– Tôi sẽ chỉ cho ông kiểm soát.

– Ông biết những quần áo này ở đâu à?

– Tôi có một ý nghĩ còn mơ hồ thôi.

– Chúng tôi nghe ông.

– Ông sẽ tìm thấy cái áo choàng đỏ trong hành lý của một người đàn ông và bộ đồng phục của nhân viên hỏa xa trong vali của Hildegrade Schmidt.

– Hildegrade Schmidt ? ông nghĩ là…

– Không, không phải đâu. Hãy nghe tôi kể nhé. Nếu Hildegrade là thủ phạm, bộ đồng phục có lẽ sẽ không tìm thấy trong hành lý của cô ta. Nhưng nếu cô ta vô tội, thì chắc nó sẽ ở trong vali của cô ta.

– Ông nói cái gì khó hiểu vậy?

Nói đến đây ông Bouc ngừng lại nghe ngóng, rồi nói:

– Ai hét vậy ? Cứ như là người bị cắt tiết ấy !

Một người đàn bà hét lên ngoài hành lang. Cánh cửa toa ăn mở toang và bà Hubbard chạy ào vào. Bà ta rú lên:

– Kinh tởm quá ! Một con dao lớn trong túi xách của tôi… trong túi xách của tôi !… một con dao lớn… đầy máu.

Bà chúi đầu về phía trước và té xỉu trên vai ông Bouc.