– Còn Henry Baker thì sao?

– Chắc Henry Baker không dính dáng gì. Tớ nghĩ ông ta không biết con ngỗng lại trị giá đến thế (?). Cậu sẽ được trả lời chắc nhất nếu như ngài Henry Baker phớt lờ những dòng thông báo của chúng ta.

– Đến tận bây giờ mà cậu vẫn khoanh tay ư?

– Chưa giải quyết được gì đâu.

– Vậy thì, tớ sẽ đi thăm bệnh nhân và đúng giờ hẹn tớ sẽ đến. Tớ muốn biết câu chuyện giật gân này dẫn đến đâu!

– Rất hân hạnh được gặp lại cậu. Tớ ăn bữa tối vào 19 giờ. Sẽ có một con gà gô đợi cậu đấy. Sau những sự kiện vừa rồi không biết có ai nói với phu nhân Hudson kiểm tra kỹ lưỡng diều con ngỗng hay chưa?

Tôi hơi trễ hẹn một chút, quá 18 giờ 30 phút mới tới hẻm Baker.

Khi bước gần tới cửa, tôi thấy một người đàn ông cao to đầu đội chiếc mũ Scoland và khoác lễ phục cài khuy kín đến tận cằm. Vừa lúc ấy cửa xịch mở, hai chúng tôi cùng vào phòng Sherlock.

– Nếu tôi không nhầm, thì ngài đây là Henry Baker? – Holmes đứng lên nói và niềm nở đón người khách – Xin mời ngài ngồi gần lò sưởi hơn. Trời quá giá lạnh tôi cảm thấy chiếc mũ này hợp với mùa hè hơn mùa đông… Watson! Cậu thật đúng lúc… Chiếc mũ này là của ngài có phải không?

– Thưa ngài, đúng… không nghi ngờ gì nữa nó chính là của tôi.

Baker là người hơi gù lưng, có cái đầu to quá cỡ, khuôn mặt thông thinh sáng sủa, chòm râu mầu hạt dẻ để như chóp nhọn. Trên mũi và má có những vết đo đỏ bàn tay run nhè nhẹ chứng tỏ lời phán đoán của Holmes về khuynh hướng chạy theo rượu chè be bét của người khách là đúng. Chiếc áo khoác đã bạc màu, nhưng hàng khuy được gài rất cẩn thận. Thò ra ngoài tay áo là hai bàn tay khẳng khiu, không hề thấy một dấu hiệu nào của sự sung túc. Ông ta nói giọng khô khan, ngắt quãng và cố gắng lựa lời, tất cả toát lên ấn tượng mạnh mẽ của con người trí thức đã bị cuộc sống làm hư hỏng hoàn toàn.

– Chúng tôi đã ngẫu nhiên phải lưu giữ chiếc mũ và con ngỗng của ngài trong vài ngày, – Holmes nói, – Chúng tôi hy vọng tìm được địa chỉ của ngài trên báo. Nhưng không hiểu sao ngài lại thờ ơ.

Người khách hơi cúi đầu vẻ ngán ngẩm.

– Tôi hiện nay không có nhiều tiền như trước kia, – Ông ta nói. – Tôi nghĩ là có lẽ bọn lưu manh đã chén mất rồi và không muốn mất thêm tiền vì chuyện phiêu lưu nữa.

– Hoàn toàn tự nhiên, nhưng chúng tôi bắt buộc phải xơi con ngỗng của ngài.

– Các ngài đã chén nó rồi sao?

Người khách hồi hộp xúc động mạnh và ngồi không yên trên ghế.

– Vâng, nếu không kịp thịt thì đến hỏng mất thôi, – Holmes trả lời. – con ngỗng trong lồng khác còn tươi rói và nặng không kém con ngỗng của ngài chúng tôi định thay cho ngài?!

– Ô! Quá tốt, tất nhiên được thưa ngài. – Baker trả lời và thở phào nhẹ nhõm.

– Con ngỗng của ngài hiện nay chúng tôi chỉ còn bộ lòng, diều, nếu ngài muốn…

Baker cười sung sướng:

– Chẳng lẽ để kỷ niệm cuộc phiêu lưu. – Ông ta nói, – Tôi không biết bộ hài cốt của “người bạn quá cố sẽ giúp ích được gì nữa? Hầm chăng? Không thưa ngài, nếu ngài cho phép thì tôi chỉ chú ý đến chú ngỗng tuyệt vời đang nằm trong lồng mà thôi.

Sherlock lướt nhìn nhanh sang tôi và nhún vai.

– Chiếc mũ và con ngỗng đây, ngài cứ tự nhiên, – Anh nói, – À quên, ngài có thế cho tôi biết ngài mua con ngỗng chỗ nào vậy? Tôi rất muốn biết điều đó vì con ngỗng của ngài thật là béo và xơi thì rất tuyệt.

– Sẵn lòng, thưa ngài! – Baker nói và đứng lên xách con ngỗng mới kẹp vào nách. – Cái Hội không lớn của chúng tôi chuyên uống rượu ở quán “Alpha” bên cạnh viện bảo tàng ấy.

Trong năm nay ông Windigate, chủ quán rượu, một người quả là chu đáo và lo xa đã đứng ra thành lập “Câu lạc bộ ngỗng” – hàng tuần chúng tôi đóng góp người vài ba xu, đến lễ phục sinh mỗi người được nhận một con ngỗng. Tôi vô cùng cảm ơn ngài, vì thật bất tiện cho người lịch thiệp trong độ tuổi của tôi lại phải đội chiếc mũ Scoland?!

Ông ta cúi rạp xuống chào chúng tôi một cách trịnh trọng rồi đi khỏi.

– Với ngài Henry Baker mọi chuyện đã kết thúc, – Holmes nói, sau khi đã đóng cửa lại. – Rõ mồn một là ông ta không hề biết viên đá quý… Cậu đói chưa Watson?

– Chưa đói lắm.

– Tớ đề nghị chuyển bữa ăn của chúng ta vào buổi tối luôn thể. Chúng ta cần nhanh chóng lần theo dấu vết nóng hổi ngay bây giờ.

– Đồng ý.

Tối – trời rất lạnh, chúng tôi phải khoác bành tô và chùm khăn kín cổ. Những ngôi sao lạnh lẽo lấp lánh trên nền trời sâu thẳm và hơi thở của người qua lại như khói của nòng súng lục khi đồng loạt nhả đạn. Bước chân chúng tồi nện trên đường phố nghe khá rõ. Chúng tôi đi dọc theo đại lộ Wimpole; đại lộ Harley; băng qua phố Wigmore và đi đến đại lộ Oxford – Khoảng 5 phút sau chúng tôi đã có mặt tại Bloomsbury, ngay kề quán rượu “Alphal”; một chiếc quán khiêm nhường nằm ở góc phố dẫn tới Holborn. Holmes bước vào quán gọi hai vại bia. Người chủ quán mặt đỏ gay, mặc tạp dề trắng chạy ra.

– Quán của ngài bia rất tuyệt, nhưng nó vẫn dở hơn những con ngỗng của ngài. – Holmes nói tỉnh bơ.

– Quán tôi làm gì có ngỗng.

Người chủ quán tròn mắt ngạc nhiên.

– Ồ! Cách đây nửa tiếng đồng hồ tôi có đàm luận với ngài Henry Baker, thành viên của “Câu lạc bộ ngỗng” chỗ ngài.

– A? Tôi hiểu rồi. Nhưng đấy không phải ngỗng của tôi.

– Thế ngỗng của ai, thưa ngài?

– Tôi mua hai tá ngỗng của một nhà buôn gần chợ Covent.

– Ở đấy tôi biết vài người trong bọn họ, ngài mua của người nào vậy?

– Ngài Breckinridge.

– Ồ! Tôi không quen ngài Breckinridge. – Holmes nói, sau khi chúng tôi bước ra ngoài trời giá rét và Holmes cài vội khuy áo bành tô lại. – Watson, không được quên một đầu của chuỗi xích là con ngỗng, còn đầu kia là một người đang bị giam giữ. Anh ta chắc sẽ bị án hơn 7 năm tù khổ sai, nếu chúng ta không chứng minh được anh ta vô tội. Rất có khả năng cuộc truy tìm của chúng ta sẽ tìm ra được thủ phạm. Dẫu sao trong tay chúng ta cũng đã có sợi chỉ mà sợi chỉ này đã tuột khỏi tay sở cảnh sát và rơi vào chúng ta một cách thật tình cờ nhưng đầy thi vị, hứng thú. Dựa vào đây, chúng ta sẽ lần ra đầu mối. Vòng hướng khác, bước đều, bước.

Chúng tôi băng qua phố Holborn, đi dọc theo đại lộ Endell rồi vội vã vượt qua vài khu nhà tồi tàn đến chợ Covent. Chúng tôi nhìn thấy một cửa hiệu lớn nhất có biển đề “Breckinridge”.

Chủ tiệm là một người có bộ mặt như ngựa: Bộ râu quai nón được chăm sóc công phu, đang giúp thằng bé đóng cánh cửa sổ.

– Chào quý vị! Trời năm nay lạnh giá làm sao? – Holmes nói. Tay lái buôn khẽ gật đầu chào lại và ném cái nhìn dò xét rất sắc lên anh bạn tôi.

– Ngỗng ông bán hết rồi à? – Holmes nói tiếp và giơ tay chỉ vào quầy hàng được lát bằng gạch hoa trống không.

– Sáng mai ngài muốn 500 con ngỗng có ngay.

– Ngày mai tôi không biết dùng nó vào việc gì nữa?!

– Thế ngài đến chỗ tiệm kia kìa, nơi sang sáng đó, có khi họ còn con nào chăng?

– Nhưng người ta cử tôi đến chỗ ngài.

– Ai vậy?

– Ông chủ tiệm “Alpha”.

– À, đúng tôi đã bán cho ông ấy hai tá.

– Những con ngỗng ra ngỗng! Ngài mua nó ở đâu vậy?

Tôi sửng sốt kinh ngạc khi thấy lão nhà buôn khùng lên giận giữ khi nghe câu hỏi ấy.

– A! Ngài muốn gì? – Ông ta ngẩng phắt đầu lên, hai tay chống nạnh thách thức, – Ngài định giở trò gì đây? Xin cứ nói thẳng.

– Tôi nói thẳng tuột ra rồi. Tôi muốn biết ai đã bán cho ngài những con ngỗng mà ngài đã bán cho quán “Alpha”?

– Ồ! Thế thì tôi không nói đâu.

– Ngài không thích thì đừng nói, có gì quan trọng đâu! Thật không hiểu tại sao ngài lại nổi nóng vô cớ như thế?

– Tôi nổi nóng ư? Ở vào địa vị của tôi ngài có nổi nóng không? Tôi trả một món tiền lớn mua một món hàng béo bở và như thế là xong xuôi tốt đẹp chứ có gì mà cứ hỏi “Những con ngỗng đâu rồi?”. “Ngài mua ở đâu?”. “Ngài đã bán cho ai?” “Ngài đã thu được bao nhiêu tiền lời?” Thật rắc rối chỉ vì mấy con ngỗng mà xị ngậu cả lên.

– Tôi không có mối quan hệ với những người hay tò mò tọc mạch như thế. – Holmes không giữ được, vội nói, – Ngài không muốn nói thì đừng nói. Nhưng tôi đã đánh cược mất 5 bảng, con ngỗng mà tôi đã ăn, được nuôi ở nông thôn.

– Ngài bị thua cuộc rồi! Con ngỗng ấy ở thành phố. – Người lái buôn nói.

– Không thể như vậy được?!

– Tôi đảm bảo với ngài là những con ngỗng ấy ở thành phố!

– Không đời nào tôi tin được!

– Ngài đừng nghĩ là ngài sành hơn tôi trong chuyện này. Tất cả những con ngỗng tôi bán cho quán “Alpha” đều được nuôi ở thành phố chứ không phải nông thôn, ngài nghe rõ chưa?

– Ngài không đánh lừa tôi được đâu!

– Ngài muốn cuộc chứ?

– Ngài chỉ mất tiền vô ích. Tôi tin vào sự sành sỏi của mình. Nhưng nếu ngài muốn tôi sẵn sàng cuộc với ngài để dạy cho ngài một bài học về cái tính ngang bướng của mình.

Người lái buôn nhếch mép cười mỉa.

– Bill, con mang lại đây cho cha quyển sổ, – Ông ta nói.