Chàng vạch mấy lằn dọc trên một tờ giấy, thành các cột tên tuổi và địa chỉ, rồi viết ở cuối trang:

Mỗi ứng viên sẽ được tiếp kiến riêng. Viết đến địa chỉ thường lệ cho biết ngày giờ và địa điểm muốn gặp. Đơn sẽ được cứu xét trong bảy ngày.

Leamas gấp tờ giấy trong quyển sách, chàng lái xe đến địa điểm thường ngày, vẫn bằng xe của De Jong, và để cuốn sách trên ghế người lái với năm tờ giấy 100 Mỹ kim cũ dưới bìa sách. Khi Leamas quay lại, quyển sách không còn và có một hộp thuốc lá bằng thiếc để lại. Hộp đựng ba cuốn phim, Leamas rửa tất cả trong đêm đó: một cuốn chụp các biên bản họp thông thường về cuộc họp vừa qua Chủ tịch Đoàn, cuốn thứ nhì cho thấy một bản thảo duyệt lại mối liên hệ giữa Đông Đức và COMECON, cuốn thứ ba là một bản phân bảy cơ quan tình báo của Đông Đức, đầy đủ nhiệm vụ các bộ phận và chi tiết của từng nhân vật

Peters ngắt lời:

– Khoan. Anh muốn nói là tất cả tin tình báo này đều đến từ Reimeck?

– Sao không? Anh biết là y đã thấy được nhiều thứ chứ?

Peters nhận xét, gần như với chính y:

– Khó có thể được. Hắn phải có người giúp.

– Sau này hắn có. Tôi sắp nói đến chỗ đó.

– Tôi biết anh sắp nói với tôi những gì. Nhưng anh không hề có cảm tưởng rằng y được sự giúp đõ từ phía trên, cũng như từ các nhân vật sau này hắn thu được?

– Không, không hề. Tôi không hề nghĩ như thế.

– Bây giờ nghiệm lại, anh thấy có thể như thế không?

– Không hẳn.

– Khi anh gửi các tài liệu này về cơ sở, họ không nghĩ rằng dù với một người có địa vị như Riemeck, tin tức tình báo đó quá đặc biệt sao?

– Không.

– Họ không bao giờ hỏi Riemeck lấy máy ảnh ở đâu, ai chỉ hắn cách chụp hình tài liệu sao?

Leamas ngập ngừng:

– Không, tôi chắc chắn là họ không hề hỏi.

Peters lạnh lùng:

– Hay lắm. Xin anh cứ tiếp tục. Tôi không muốn đoán trước ý anh.

Leamas tiếp tục câu chuyện.

Đúng một tuần sau chàng lái xe tới con kinh và lần này chàng cảm thấy lo ngại. Khi chàng rẽ vào con đường trải sỏi, chàng thấy ba chiếc xe đạp nằm trên cỏ và cách đó chừng hai trăm thước, trên bờ kinh có ba người đàn ông đang ngồi câu cá. Chàng ra khỏi xe như thường lệ và bắt đầu đi bộ về phía rặng cây bên kia cánh rừng. Chàng đi được chừng hai mươi thước thì nghe có tiếng gọi. Chàng quay lại và thấy một người trong bọn đang vẫy mình. Hai người kia cũng quay lại nhìn chàng. Leamas mặc chiếc áo mưa cũ, chàng đang để tay trong túi và không kịp rút tay ra. Chàng biết hai người đàn ông đứng hai bên đang che cho người ở giữa và nếu chàng rút tay ra khỏi túi, họ sẽ có thể bắn chàng; họ sẽ nghĩ chàng đang thủ một khẩu súng trong túi. Leamas dừng lại, cách người đàn ông đứng giữa chừng mười thước, chàng hỏi:

– Ông cần việc gì?

– Ông là Leamas?

Y là một người thấp, đẫy đà, rất vững chắc. Y nói tiếng Anh, Leamas đáp:

– Phải.

– Số căn cước Anh Quốc của ông là gì?

– PRT gạch L 58003 gạch I

– Đêm VJ anh ngủ ở đâu?

– Ở Leiden bên Hoà Lan, tiệm của cha tôi, với vài người bạn Hoà Lan.

– Ông Leamas, mình hãy đi dạo một vòng, ông không cần mặc áo mưa. Ông hãy cởi ra và để trên mặt đất, chỗ ông đang đứng. Các bạn tôi sẽ canh chừng nó.

Leamas ngập ngừng, nhún vai và cởi áo mưa.Rồi họ bước mau về phía cánh rừng.

Leamas mệt mỏi nói:

– Anh biết rõ cũng như tôi anh ta là ai, người thứ ba trong Bộ Nội Vụ, Bí thư chủ tịch Đoàn SED, Trưởng Ban phối trí bảo vệ nhân dân. Tôi cho là vì thế mà anh ta biết về De Jong và tôi. Anh ta đã thấy hồ sơ phản gián của chúng tôi ở Abteilung. Anh ta có ba ưu thế trong tay: Chủ tịch Đoàn, quyền được báo cáo thẳng về kinh tế và chính trị nội bộ, quyền được xem xét các hồ sơ của cơ quan An ninh Đông Đức.

Peters nhấn mạnh:

– Nhưng chỉ có giới hạn. Họ không bao giờ để một người ngoài cơ quan được duyệt qua các hồ sơ.

Leamas nhún vai:

– Họ đã để

– Anh ta làm gì với số tiền kiếm được?

– Sau buổi chiều đó tôi không cho anh ta tiền nữa. Cơ sở đã nhảy vào và tự lo mọi việc. Tiền trả tại ngân hàng Đông Đức. Anh ta còn trả lại tôi số tiền tôi đã đưa cho anh ta. Luân Đôn đã gửi tiền vào tài khoản của anh ta.

– Anh nói với Luân Đôn tới mức độ nào?

– Tất cả mọi việc sau đó. Tôi đành phải làm vậy. Cơ sở đã cho Bộ biết.

Leamas nói thêm một cách căm hận:

– Sau đó sự suy sụp chỉ là một vấn đề thời gian. Có các Bộ đứng sau lưng, Luân Đôn quá tham lam. Họ bắt đầu hối thúc chúng tôi lấy thêm nữa. Họ muốn cho anh ta thêm tiền. Sau cùng chúng tôi phải đề nghị với Karl rằng anh ta nên tuyển thêm một vài người nữa, và chúng tôi hướng dẫn họ lập thành màn lưới. Thật vô cùng ngu xuẩn, như thế khiến Karl thêm nhọc, khiến cho anh ta lâm nguy, phải huỷ lòng tin cậy của anh ta với chúng tôi. Đó là khởi thuỷ của một đoạn kết.

– Anh khai thác anh ta được bao nhiêu?

– Bao nhiêu à? Trời ơi tôi cũng không biết nói sao nữa. Thời gian chịu đựng của anh ta kéo dài một cách khác thường. Tôi tưởng anh ta bị lộ từ lâu trước khi anh ta bị bắt. Trong mấy tháng sau cùng, mức hữu dụng giảm hẳn, chắc là họ đã bắt đầu nghi ngờ anh ta và không cho anh ta tham dự các buổi họp quan trọng nữa.

Peters vẫn hỏi tới:

– Dẫu sao thì anh ta đã cung cấp cho anh những gì?

Theo đúng thứ tự, Leamas kể lại toàn bộ công việc của Karl Riemeck theo đúng thứ tự. Trí nhớ của chàng – theo Peters – thật chính xác nếu đem so với lô rượu mà chàng uống. Chàng có thể nhớ đựơc tên người và ngày tháng, nhớ rõ những phản ứng của Luân Đôn, bản chất của sự phối kiểm những lúc cần. Chàng có thể nhớ được các số tiền đòi và trả ngày các nhân viên khác vào làm trong màn lưới.

Leamas vẫn giữ vững lập trường và bất thần nổi giận:

– Anh ta có thể lắm chứ. Anh ta đã tỏ ra rất được việc nhờ xoay trở giỏi.

– Và Cơ sở không hề bảo anh làm sáng tỏ vụ đó hay sao? Về cách anh ta tìm được tài liệu và tìm vào lúc nào?

Leamas cau có:

– Không, Reimeck rất nhạy cảm về chuyện này và Luân Đôn bằng lòng cứ để nguyên như vậy.

Peters trầm ngâm:

– Được, được…

Một lúc sau, Peters chợt hỏi:

– À, anh nghe nói về người đàn bà đó chứ?

Leamas sẵng giọng hỏi lại:

– Người đàn bào nào?

– Nhân tình của Karl Riemeck, người đã qua Tây Bá Linh vào đêm Riemeck bị bắn.

– Rồi sao nữa?

– Cô ta chết tuần trước. Bị ám sát. Bị bắn trên một chiếc xe hơi khi cô ta rời khỏi phòng.

Leamas nói một cách máy móc:

– Trước là phòng tôi đó.

Peters phỏng đoán:

– Không chừng cô ta biết rõ màn lưới của Riemeck hơn anh.

Leamas gặng hỏi:

– Anh muốn nói cái mẹ gì vậy?

Peters nhún vai:

– Thật kỳ lạ. Tôi băn khoăn không hiểu nổi ai muốn giết cô ta.

Khi họ đã nói hết về trường hợp của Riemeck, Leamas bắt đầu nói về các nhân viên khác nhưng chuyện kém li kì hơn, rồi nói về quy củ hoạt động ở văn phòng của chàng tại Bá Linh, với các phương tiện truyền tin, với toàn thể nhân viên, với các chi nhánh mật, nhà ở, cách chuyển vận, dụng cụ chụp hình và ghi âm. Họ nói chuyện đến khuya và suốt ngày hôm sau. Rồi sau cùng, khi Leamas nhảy vào phòng ngủ đêm kế tiếp, chàng biết mình đã bội phản về tất cả những gì chàng biết được về tình báo Đồng Minh tại Bá Linh và đã uống hai chai whisky trong hai ngày.

Có điều làm chàng khó nghĩ: là Peter chắc chắn rằng Karl có người hỗ trợ – chắc y phải có một cộng tác viên vào hàng cao cấp. Control cũng hỏi chàng câu đó – bây giờ chàng mới chợt nhớ ra – Control đã hỏi về sự trợ giúp mà Karl đã nhận được. Tại sao cả hai cùng chắc chắn rằng Karl không xoay trở một mình. Dĩ nhiên anh ta có người giúp, chẳng hạn hai người lính gác hôm Leamas gặp cạnh bờ kinh. Nhưng đó chỉ là hạng cắc ké – Karl đã cho biết như vậy. Nhưng Peters, dầu sao Peters cũng biết tầm tin tức chính xác mà Karl đã đoạt được – Peters lại không chịu tin rằng Karl đã hoạt động một mình. Về điều này, hiển nhiên Peters và Control cùng chung ý nghĩ.

Có lẽ thế thực. Có lẽ còn một người khác. Có lẽ đó chính là nguồn lợi đặc biệt mà Control đang bảo vệ cho khỏi lọt vào tay Mundt. Điều này có nghĩa là Karl Riemeck đã cộng tác với con người đặc biệt đó và cung cấp những gì cả hai đã chung sức lấy được. Có lẽ đó là điều Control nói riêng với một mình Karl tối hôm nọ trong phòng Leamas tại Bá Linh.

Dù sao ngày mai sẽ biết rõ. Ngày mai chàng sẽ ra tay.

Chàng băn khoăn ai đã giết Elvira Và chàng băn khoăn tại sao người ta giết nàng. Dĩ nhiên – đây là một điểm, đầy là một lối giải thích khả chấp. Elvira, vì biết lý lịch cộng tác viên đặc biệt của Karl, nên đã bị chính cộng tác đó giết…Không, suy luận đó xa quá. Nó bỏ qua không xét đến sự khó khăn của việc di chuyển từ Đông sang Tây, dẫu sao thì Elvira cũng đã bị giết tại Tây Bá Linh.

Chàng tự hỏi vì sao Control không hề cho biết Elvira đã bị ám sát. Như thế chàng có thể đối phó thích ứng khi Peters hỏi chuyện. Suy nghĩ nhiều chỉ vô ích, Peters có những ý riêng của ông ta, thông thường những lý do này rất quanh co, mà phải mất cả tuần mới nghĩ ra đựơc.

Khi thiếp ngủ, chàng lẩm bẩm:

– Karl là một thằng ngu. Con mẹ đàn bà đó đã giết hắn, chắc chắn con mẹ đó đưa hắn đến chỗ chết.

Elvira giờ đã chết cũng đáng đời. Chàng chợt nhớ tới Liz.