– Thế nào, cái đó giống cái gì? – Rhoda hỏi tôi trong bữa ăn.
– Ồ! Những trò lừa bịp quen thuộc – Tôi trả lời lơ mơ.
Tôi cảm thấy ông Despard nhìn tôi.
– Những hình vẽ trên mặt đất?
– Vô khối.
– Một con gà trống trắng?
– Có. Đấy là cái tia của Bela.
– Cái mụ đánh đồng thiếp?
– Có.
– Cậu đã thấy những cái đó gây khó chịu cho mình? – Rhoda thất vọng nói.
– Tất cả những cái đó thì vẫn thế, nhưng óc tò mò của tôi được thoả mãn.
– Nhưng cậu cũng có phần bị lung lạc – Despard nói với tôi khi Rhoda đi vào bếp.
– Nghĩa là…
Tôi muốn nói tất cả bằng giọng nhẹ nhàng, nhưng Despard không phải là người cần nghe.
– Cái đó là rất bậy bạ – Tôi chậm chạp nói.
– Phải, một thần kinh vàng thì không thể tin vào những việc mà các mụ ấy đã làm. Tôi đã thấy không ít ở châu Phi. Những mụ phù thuỷ có một quyền lực lo lớn với dân chúng và người ta đã phải để cho họ làm những việc kỳ lạ không thể giải thích một cách thực tế được.
– Những người chết à?
– Phải. Những người được chỉ định chết… Cái đó hình như không thể tác động đến được người châu Âu. Nhưng nếu anh được nuôi dưỡng cái tín ngưỡng đó trong nhiều thế hệ… thì anh không thể rời bỏ được.
– Ngay ở nước ta, chúng ta cũng có những trường hợp đáng ngạc nhiên. Trong một bệnh viện ở Luân Đôn, tôi đã thấy một cô gái kêu la vì tay cô bị đau, nhưng không thể xác định được là đau ở đâu. Chắc hẳn là bệnh cuồng loạn. Người thầy thuốc bảo cô là ông có thể chữa khỏi cho cô bằng cách áp một miếng sắt nung đỏ vào vai cô. Cô gái chấp nhận cách chữa ấy, nhắm mắt và quay mặt đi rồi kêu lên một tiếng hấp hối khi người thầy thuốc đặt lên vai cô một… chiếc đũa bằng thuỷ tinh nhúng vào nước lạnh! “Bây giờ cô sẽ thấy tốt hơn”, người thầy thuốc nói. “Đúng như vậy”, cô gái trả lời. “Nhưng cái đó rất là khủng khiếp”. Và cánh tay của cô sưng lên, có một vết bỏng đúng ở chỗ chiếc đũa thuỷ tinh chạm vào.
– Cô gái có khỏi bệnh không? – Despard quan tâm hỏi.
– Có. Người ta chỉ còn việc chữa vết bỏng trên vai cô ấy. Bản thân ông thầy thuốc cũng phải ngạc nhiên.
– Tôi nghi ngờ. Tại sao cậu lại vội vàng dự cuộc lễ tối hôm qua?
Tôi nhún vai.
– Những người đàn bà đó kích thích sự tò mò của tôi. Tôi muốn biết họ có thể làm được cái gì.
Despard không căn vặn tôi nữa, nhưng tôi biết rằng ông không tin tôi.
* * * Tôi đến nhà cha xứ. Cửa mở nhưng nhà vắng người. Tôi vào một phòng nhỏ có đặt máy điện thoại và gọi Ginger.
Cô trả lời tôi sau một lúc, tôi thấy hình như thế.
– Allô?
– Ginger.
– Ồ! Anh đấy à? Có cái gì đã xảy ra thế?
– Cô có khoẻ không?
– Chắc chắn là khoẻ. Tại sao tôi lại không khỏe?
Một sự an ủi lớn lan trong người tôi. Tại sao trong một lúc nào đó tôi lại tưởng một loạt những trò hề đó lại có thể làm hại đến một người thăng bằng như Ginger.
– Tôi… tôi nghĩ cô đã có thể bị một cơn ác mộng – Tôi nói khá bi ai.
– Này, không đâu. Tôi đợi bị như thế, nhưng đơn giản là tôi chỉ bị thức giấc hai lần và tự hỏi là có chuyện gì lạ lùng xảy ra đối với mình không. Tôi rất không bằng lòng là đã không có chuyện gì xảy ra.
Tôi cười.
– Nhưng anh hãy nói cho tôi biết. Cái gì đã xảy ra?
– Sybil nằm dài trên đi-văng và đánh đồng thiếp, thế thôi.
Ginger cười vui vẻ.
– Bella thì làm gì?
– Vai trò trung gian của mụ là bỉ ổi. Mụ ta đã giết một con gà trống nhỏ và nhúng găng tay của cô vào máu gà.
– Ồ! Thật là khủng khiếp!… Và còn gì nữa?
– Còn khối chuyện. Thyrza đã cho tôi một vố, mụ đã cầu khấn đến một linh hồn, một hồn Macandal nào đó. Đọc kinh. Ánh sáng nhiều màu. Tất cả những cái đó chỉ có thể gây sợ hãi cho những người yếu bóng vía thôi.
– Chứ không phải là anh à?
– Bella đã gây cho tôi một cảm giác khó chịu. Mụ ta vung một lưỡi dao dài lên, có lúc tôi đã sợ mụ ta làm tôi phải chịu chung số phận với con gà trống trắng.
– Không còn gì làm anh sợ nữa à? – Ginger gặng hỏi
– Tôi không dễ bị ảnh hưởng bởi những loại việc đó.
– Vậy thì tại sao anh lại tỏ ra yên tâm khi biết tôi vẫn khoẻ?
– Vì rằng…
– Đã rõ. Vô ích nếu trả lời cái đó cũng như định tìm một lý do khác. Một cái gì đó đã gây ấn tượng cho anh?
– Một sự tin tưởng tuyệt đối vào kết quả công việc của mụ Thyrza.
– Sự tin tưởng mà anh vừa nói thì có thể giết ai? – Ginger hỏi không lo lắng.
– Đúng vậy, thật là ghê tởm.
– Và Bella có tin chắc như vậy không?
– Mụ ta hình như hài lòng khi giết con gà và đặt mình vào tình trạng kích thích ma quái. Cái cách mà mụ ta kêu: “Máu!… Máu!…”.
– Tôi muốn được nghe cái đó. Anh mạnh khoẻ chứ? Bây giờ ấy?
– Cô muốn nói gì?
– Anh không được tỉnh táo khi gọi tôi. Hiện tại anh yên ổn chứ?
– Cô ấy hoàn toàn có lý, giọng nói của cô tuyệt vời. Những sự việc từ khi tôi nhấc mũ chào Thyrza, mụ đã gieo rắc sự nghi ngờ và sự sợ hãi vào tâm trí tôi, bây giờ không có gì đáng chú ý nữa, khi Ginger vẫn mạnh khỏe.
– Chúng ta làm gì bây giờ? – Cô ấy hỏi – Tôi có cần tự giam hãm nữa không?
– Nếu muốn lấy một trăm livre của lão Bradley thì cần phải thế.
– Cái đó người ta không thiếu nó trên đời! Anh vẫn ở nhà chị Rhoda đấy chứ?
– Trong ít lâu thôi. Sau đó tôi sẽ đến Bournemouth. Gọi đây nói cho tôi hàng ngày hoặc tốt hơn cả là tôi sẽ gọi cho cô. Cái đó tốt hơn. Bây giờ tôi đang ở nhà cha xứ.
– Trong những ngày sắp tới cuộc sống chắc là buồn tẻ. Tôi đã mang theo việc để làm… và cả những cuốn sách mà tôi chưa có thời gian để đọc.
– Không có kẻ nào đáng nghi tới gần cô chứ?
– Không. Một người đưa sữa, một công nhân thay bình ga, một người đàn bà hỏi tôi về thuốc men và về những thứ mỹ phẩm mà tôi thường dùng, một người khác xin chữ ký đòi huỷ bỏ vũ khí hạt nhân và một bà tới quyên tiền cho hội những người mù. Và những người khuân vác hành lý vào khách sạn. Chắc chắn là chỉ có như vậy thôi. Một trong những người đó thay một cái cầu chì.
– Cái đó tỏ ra vô hại…
– Anh chờ đợi cái gì?
– Tôi không biết chính xác.
– Tôi đã hy vọng một cách không cố ý là có một cái gì đó, cho phép tôi hành động.
– Nhưng các nạn nhân của CON NGỰA NHỢT NHẠT đều chết một cách tự nhiên.
Tôi nêu một vài nghi ngờ về người công nhân thay bình ga nhưng Ginger phản đối một cách mạnh mẽ.
– Tôi đã đòi xem thẻ của anh ta. Hơn nữa anh ta chịu trách nhiệm ghi con số ở máy đếm và tôi có thể bảo đảm với anh là anh ta không sờ mó vào một đường ống nào và cũng không phải sửa một lỗ sì hơi nào trong phòng tôi. Ồ! Sau đó tôi có một cuộc tiếp khách. Bạn anh, bác sĩ Corrigan, anh ấy thật đáng mến.
– Chắc Lejeune đã cử anh ấy đến thăm cô.
– Anh ta đã gây cho tôi cái ấn tượng là đến để cứu giúp một Corrigan khác.
Tôi đặt máy. Rất yên tâm.
* * *Tôi trở về nhà Rhoda thì gặp chị trên bãi cỏ, đang bận rộn bôi thuốc mỡ cho một trong những con chó của chị.
– Ông bác sĩ thú y vừa mới đi. Con vật này bị bệnh nấm, chắc hẳn là như thế. Cái này rất hay lây. Tôi cũng không biết những con chó khác hoặc bọn trẻ con có mắc phải không. Yên nào! Cái bệnh này làm rụng lông… nhưng nó sẽ mọc lại.
Tôi xin được giúp chị, chị từ chối, tôi lại càng được an ủi hơn.
Tôi đã chú ý ở vùng nông thôn này có ba ngả đường để đi dạo. Từ Much Deeping người ta có thể đi ra con đường cái Garsington, con đường cái Long Cottenham hoặc ở vùng cao Shadhanger Lane có thể đi ra con đường cái lớn Luân Đôn – Boumemouth, xa hơn hai kilômét.
Vì tôi đã biết con đường đầu tiên rồi, hôm nay tôi đi về phía Shadhanger Lane.
Tôi lên đường. Tôi đi có mục đích rõ ràng. Priors Court ở gần Shadhanger Lane. Tại sao tôi lại không đến thăm ông Venables?
Càng nghĩ đến thì cái đó càng làm cho tôi hài lòng. Người ta thấy không có gì đáng nghi ngờ trong cử chỉ của tôi. Rhoda đã dẫn tôi tới đây ngay ngày đầu tiên. Một lần nữa tôi tới thăm Venables để xem hộ sưu tập của ông thì cũng là rất tự nhiên. Còn nhà dược sĩ, Olsgen hay Osborne nhỉ, cam đoan rằng đã thấy Venables thì điều này cũng khá lý thú. Trừ ra, theo Lejeune, bệnh bại liệt của ông này đặt ông ra ngoài cuộc. Sự gặp gỡ thật là lạ lùng: có một người nào đó giống hệt ông ấy trong vùng này không?
Ông Venables là con người khá bí mật. Rất thông minh, rất khéo léo, chắc chắn là để tự giết mình… Tôi thấy ông rất có thể thực hiện một tội ác bằng cái đầu được nghỉ ngơi của mình. Đó là một cái đầu lý tưởng.
Người dược sĩ cam đoan đã trông thấy Venables trên đường phố ở Luân Đôn, nhưng cái đó không thể có được sự nhận diện là không thể tin được và việc Venables ở gần CON NGỰA NHỢT NHẠT thì không có ý nghĩa gì. Bây giờ tôi thích thú trong việc gặp lại ông ấy.
Người quản gia mở cổng. Chủ của anh ta có mặt ở nhà. Nhưng “vì ông bao giờ cũng trong tình trạng chưa thể tiếp khách ngay được” nên yêu cầu tôi đợi ông. Anh ta đi ra, sau đó mấy giây trở vào báo tin rằng ông Venables rất hân hạnh được gặp tôi.
Ông ấy đón tôi một cách rất thân ái và nói chuyện với tôi như với một người bạn cũ.
– Thật là đáng mến vì ông đã tới, ông thân mến. Tôi nghe nói ông ta tới chỗ chúng tôi, tôi định gọi dây nói cho bà Rhoda mời ông cùng bà ấy tới ăn sáng hoặc ăn trưa.
Tôi xin lỗi ông về việc tôi đến mà không báo trước. Khi tới cửa, tôi đã đẩy cửa để bước vào.
– Tôi rất thích được nhìn lại những pho tượng Mông Cổ nhỏ của ông – Tôi nói – Tôi đã thấy chúng hôm nọ.
Tôi thú nhận là tôi rất thích ngắm gần những vật lạ của ông.
Người ta mang trà tới và Venables khẩn khoản mời tôi ở lại. Một chiếc bánh ga-tô rất ngon lành làm tôi nhớ lại những bữa ăn chiều ở nhà ông bà tôi khi tôi còn là một đứa trẻ.
– Ông có một người đầu bếp giỏi – Tôi nói – Ông không thấy khó khăn để giữ những người giúp việc ở lại nơi hẻo lánh này sao?
Venables nhún vai:
– Tôi muốn được phục vụ tốt! Cần phải trả tiền. Tôi trả…
Một sự ngạo nghễ tự nhiên của con người thể hiện trong những lời nói đó.
– Thật vậy cái đó đòi hỏi nhiều vấn đề – Tôi nói.
– Tất cả phụ thuộc vào cái mà người ta yêu cầu trong cuộc sống. Quan trọng là cái ước muốn mạnh mẽ về một điều gì đó. Rất nhiều người có tiền mà không có một chút ý định nào về cách dùng tiền. Họ ở trong một mớ bòng bong. Đó là những kẻ nô lệ. Họ tới văn phòng sớm và về muộn. Không bao giờ họ ngừng lại để sống. Về việc đó đã cho họ được cái gì? Một chiếc xe hơi lớn, một loạt nhà cửa, một người vợ hoặc một người nhân tình tiêu hoang… và thêm chứng nhức đầu. Phần lớn những người giàu có, họ nhặt tiền là đủ. Nhưng để làm gì? Họ không bao giờ đặt câu hỏi ấy ra. Họ không hiểu biết gì cả.
– Còn ông? – Tôi hỏi.
– Tôi – ông ấy cười – Tôi biết cái tôi muốn. Những vui thích vô tận cho phép tôi ngắm nhìn những cái đẹp tự nhiên hoặc nhân tạo. Trong những năm gần đây tôi không thể ngắm chúng tại chỗ, tôi làm cho chúng tới chỗ tôi.
– Nhưng trước hết, tiền là cái cần phải có chứ?
– Phải. Cần lập kế hoạch của mình, chuẩn bị một công việc… Nhưng ngày nay thì không cần phải học một nghề bẩn thỉu nào đó.
– Tôi không hiểu rõ ông lắm.
– Chúng ta đã sống trong một thế giới biến đổi, ông Easterbrook. Cái đó vẫn có… nhưng ngày nay những phát minh bùng nổ nhanh chóng. Nhịp độ tăng lên… phải biết lợi dụng nó.
– Khốn thay, hiện ông đang nói chuyện với một người quan tâm đến quá khứ… không phải đến tương lai.
Venables nhún vai.
– Tương lai? Ai có thể thấy trước nó? Tôi nói hiện tại. Ở đây trong lúc này. Tôi không tính đến những cái khác. Những kỹ thuật mới đến để người ta sử dụng. Chúng ta sẽ đặt những máy móc đáp ứng công việc của chúng ta.
– Những bộ óc điện tử?
– Ví dụ như vậy.
– Máy móc có thể thay thế được con người không?
– Con người, phải. Nhưng không phải là người. Người ta trở thành người kiểm soát, người suy nghĩ, nghĩ đến những câu hỏi đặt ra cho máy.
Tôi ngẩng đầu, hỏi ông.
– Siêu nhân?
– Tại sao lại không, ông Easterblook? Tại sao lại không? Chúng ta đã biết, về phương diện động vật, con người là như thế nào. Thực tế của những cái đã biết chắc chắn kêu gọi việc tẩy não cho chúng ta có được những khả năng rất kỳ diệu. Không chỉ về mặt thể xác mà về mặt tinh thần, con người cũng phải đáp ứng một số những kích thích đó.
– Một học thuyết nguy hiểm.
– Nguy hiểm ư?
– Đối với người bị mổ xẻ.
– Toàn bộ cuộc sống là nguy hiểm. Chúng ta thường quên cái đó, chúng ta được nuôi dưỡng trong một hòn đảo văn minh, và đây là tất cả cuộc đời, ông thân mến. Chỗ này, chỗ kia những nhóm người tập hợp lại về phương diện cần có một sự bảo vệ chung và đi đến chỗ chơi khăm lại tự nhiên, nhiều khi ra lệnh cho nó nữa. Họ đã chiến thắng rừng rậm, nhưng cái đó chỉ tạm thời. Trong bất cứ lúc nào rùng rậm cũng có thể lấy lại những cái quyền ra lệnh của nó. Những phố phường ngày nay chỉ là những quả đồi nhỏ bị xâm chiếm bởi một sự trồng trọt man rợ và khó sống giữa những con người chỉ biết làm mỗi một công việc là trồng trọt. Cuộc sống bao giờ cũng nguy hiểm, xin ông đừng quên. Và đã kết thúc, không phải là những lực lượng tự nhiên mà chính là do những bàn tay của chúng ta phá hoại cuộc sống. Cái lúc đó thì không còn xa nữa…
– Không ai có thể cãi lại cái đó. Nhưng lý thuyết của ông về… cái quyền lực tinh thần làm tôi quan tâm.
– Ôi! – Venables bất chợt tỏ ra bối rối – Chắc chắn là tôi đã quá cường điệu.
Venables sống một mình, vì vậy ông đã cảm thấy cần thiết phải nói chuyện với mình người nào đó, bất cứ người nào. Liệu ông ấy có đi quá xa không?
– Ông đã làm tôi chưng hửng về câu chuyện siêu nhân.
– Chắc chắn là không có cái gì mới. Các nhà triết học đã không xây dựng trên cơ sở cái này đấy sao?
– Đúng là như vậy, nhưng tôi thấy siêu nhân của ông không giống với những người khác… một người có quyền lực lớn… mà không ai biết cả. Một người ngồi trên ghế bành và giật những sợi dây.
Ông cười.
– Ông quá khen tôi.
Nhưng ông lại rất hài lòng, cái đó thấy rõ.
– Không – Tôi nói – Tôi đã gặp khá nhiều người trong đời tôi để biết rằng những người nào hoàn toàn có năng khiếu.
Đã có lúc tôi sợ rằng mình đã đi quá mức cần thiết. Nhưng người ta có thái quá trong việc khen ngợi không?
– Tôi tự hỏi, ông nói ai đã làm cho ông nói tới cái đó? Tất cả những cái đó?
Bằng tay, ông làm một cử chỉ bao quát gian phòng và mọi đồ đạc trong phòng.
– Đây là một bằng chứng về sự giàu có của ông, về hướng sắm sửa của ông, về sở thích của ông. Nhưng không có những sở hữu ruộng đất… ông chỉ gợi lên rằng đó không phải là kết quả của sự lao động tích cực.
– Hoàn toàn đúng. Chỉ những người điên rồ mới mệt nhọc. Cần phải suy nghĩ, chuẩn bị đến chi tiết cái kế hoạch của đời mình. Sự bí mật của mọi thành công là rất đơn giản, nhưng người ta phải nghĩ đến nó. Ông đã có ý định, ông đưa nó vào thực hiện và ông sẽ đi đến chỗ đó.
Tôi nhìn thẳng vào ông. Một cái gì rất đơn giản, cũng đơn giản như việc gạt bỏ những người mình không ưa thích. Một hành vi được thực hiện mà không gặp nguy hiểm, trừ ra đối với nạn nhân. Nhận ra cái đó do ông Venables ngồi cắm cọc trên một chiếc xe lăn. Thực hiện bởi… Thyrza Grey?
– Tất cả những cái đó làm tôi suy nghĩ đến một ý kiến của bà Grey lạ lùng.
– Ô! Cái bà Grey thân mến ấy!
Ông nói với giọng êm dịu, vô tư. Nhưng tôi đã chẳng trông thấy đôi mắt của ông ánh lên đó sao?
– Có biết bao nhiêu là điều bậy bạ mà bà ta có thể kể ra! Và bà ấy tin, ông có biết không? Ông đã dự một trong những buổi lễ lố bịch của họ chưa? Chắc chắn là các bà ấy đã mời ông!
Tôi ngập ngừng một lát tìm câu trả lời.
– Đã – Tôi nói – Tôi đã dự lễ ở đấy.
– Và ông cũng thấy cái đó là ngu ngốc chứ? Hay là ông đã bị xúc động?
– Tôi à… Thật vậy, tôi không tin tất cả những cái đó. Các bà ấy hình như là thật thà. nhưng…
Tôi liếc nhìn đồng hồ quả quít của tôi.
– Tôi nghĩ lằng đã quá muộn. Bà chị họ của tôi chắc đang tự hỏi không biết tôi đang ở đâu.
– Ông đã làm tăng sức khoẻ của người tàn tật trong một buổi chiều buồn. Cho tôi gửi lời hỏi thăm Rhoda. Cần phải sớm thu xếp một bữa ăn khác. Ngày mai tôi đi Luân Đôn. Có một cuộc mua bán thú vị. Hai ngà voi, những bức tranh, ông rất muốn xem, tôi chắc là như vậy, nếu tôi thành công trong việc mua các thứ đó.
Chúng tôi chia tay nhau trong cái không khí bạn bè đó. Mắt ông ấy sáng lên, có phải ông thích thú về sự tham dự của tôi trong buổi lễ của Thyrza không? Hay sự tưởng tượng của tôi phản lại tôi?