Hiểu nói cho Tính nghe những lý do Sài chưa được kết nạp. Đã hơn một năm xem xét rồi vẫn còn thấy phức tạp. ”Vấn đề lịch sử“ biết làm thế nào. Tất cả những người có trách nhiệm của chi bộ, của liên chi đều than vãn, đều tiếc, đều thấy quý mến Sài. Nghĩa là từ chính uỷ Đỗ Mạnh trước đây cho đến anh em cùng một bộ phận đều yêu mến Sài, một tình yêu không nhưng không giảm bớt mà càng ngày càng tăng lên, càng thấy sức chịu đựng của nó là ghê gớm. Tất cả những cái đó làm cho Tính yên tâm về khả năng phấn đấu của em mình. Anh cũng như Hiểu đều cảm thấy chắc chắn trước sau thằng Sài sẽ và Đảng, sẽ làm được mọi việc. Khi Hiểu nó với anh cái tin Sài ”đi B“, Tính thấy bàng hoàng.

Khắp người anh nóng lên, choáng váng. Anh luôn luôn khát vọng những người thân thiết của mình có mặt ở những nơi nguy hiểm. Em anh là người đầu tiên của xã này đi Bê, cái nơi còn chứa đầy bí mật của những xa cách và hy sinh nhưng đầy niềm kiêu hãnh, nó thực sự thiêng liêng như người anh hùng ra trận. Anh viết thư đầy lời lẽ trang trọng ”kín kín hở hở“ cho người đem xuống tỉnh tìm ông Hà. Anh tìm mua đồng hồ Polzốt, mua thêm pin, mua thuốc bổ, mua sâm củ, sâm viên…

Tất cả những thứ nó cần, nó muốn hoặc nghe phong phanh ở chiến trường cần phải có cái gì, anh sắm cái đó hoàn hảo cho em mình. Hàng chục bạn bè chạy vạy mua sắm cấp tốc giúp anh. Nếu cần phải dỡ nhà mà sắm sửa cho nó anh cũng làm.

Năm đêm ở nhà, Sài toàn nằm chung với Hiểu. Không ai giục giã săn đuổi gì anh phải đi ngủ với vợ. Ông bà đồ phần thấy mình ít còn tác dụng, phần đã thoả mãn về thằng cháu giai khoẻ mạnh giống bố như lột. Dù nó có đi đâu (ông bà và cả nhà chưa hề biết chuyện Sài đi B) thì ông bà cũng yên tâm ”Thằng bố con mẹ mày thế nào kệ xác. Chauy ông, cháu bà) đếch cần đứa nào“.

Cái hạnh phúc Tuyết đã ”vồ“ được cũng có phần nào làm cô yên tâm. Nhưng Tuyết lúc nào cũng thấy hao háo thèm thuồng, thèm cả từ câu quát mắng, thèm một quả đấm, một cái tát… Những cái ấy là tục tằn, thô lỗ vẫn là được tiếng là cô có chồng, chồng đánh, chồng chửi, chồng giận hờn, hắt hủi. Đằng này, có chồng cũng như không. Hai người gặp nhau như là gỗ xếp vào đá không bao giờ nhếch mép nói lấy nửa câu trông thấy mình như trông thấy một con hủi anh ấy phải né người quay đi lối khác.

Có lúc chỉ có anh ấy ở ”nhà trên“ Tuyết ở ”nhà dưới“ cô bế con lên bảo nó gọi ”ố ố“. Anh ấy vội vàng chạy ra cửa như có người đuổi. Ra tận nhà anh cả sai các cháu vào bế em ra đấy chơi với bố. Không bao giờ anh ấy đón con từ tay Tuyết. Cơ cực là thế, tủi nhục là thế, Tuyết đành chịu. Cô biết lần này anh ấy về, mọi áp lực để giúp cô được yêu thương hình như không có nữa.

Anh Hiểu cũng hỏi han chuyện trò vui vẻ với cô nhưng tịnh không đả động gì đến chuyện vợ chồng ăn ở với nhau ra sao? Đơn vị sẽ giúp đỡ anh Sài như thế nào? Còn anh Tính, cũng không nhắc nhở gì em trai và anh có vẻ xa lánh bực bội Tuyết. Hay là đã có chuyện gì? Đêm nào cũng phải nghĩ một mình, ôm con khóc mà nghĩ. Cuối cùng, cô cũng bất cần với cái lý của bố và anh trai cô đã dặn: ”Nhà nó có năm đầu, sáu tay cũng không bỏ được mày. Cả lão Hà và thằng Tính, thằng Sài có muốn về đuổi gà thì cứ giỏi bỏ mày đi. Thách cả lò nhà nó đấy“.

Sau năm ngày ở nhà, hôm ra đi, cả chú Hà từ tỉnh về, cả bạn bè của Tính ở huyện và uỷ ban, cả bao bạn bè thân thiết và gia đình tiễn Sài lên đường. Còn những mười lăm ngày phép nữa anh mới lên đường đến nơi tập trung quân. Hiểu biết Sài không muốn ở nhà lâu. Anh định những ngày còn lại Sài ở nhà mình. Bằng sự yêu mến chăm lo của bố mẹ, của vợ, Hiểu hy vọng những ngày ở quê anh Sài sẽ khuây khoả. Sài cũng chỉ ở đấy ba ngày.

Anh đòi Hiểu về Hà nội: ”Thôi đừng ở nhà ai, mất tự do anh ạ“. Sài giao hẹn, Hiểu lại chiều. Họ vào ở trong trạm 66. Ngày ngày Hiểu đi đặt mua sắm một số dụng cụ câu lạc bộ, đi lĩnh sách giáo khoa và nằm đọc sách. Sài đi tàu điện lên Cầu giấy rồi lững thững đi bộ về phía Mai Dịch. Anh cứ đi, không vào nhà ai, không mua bán gì. Cả bốn ngày trời đều lên phía ấy và cũng đều không để làm gì. Chiều ngày thứ tư ăn cơm xong Sài mới rủ Hiểu: ”Anh lên Cầu Giấy với em đi“ Hiểu làm như không biết gì hỏi lại: ”Để làm gì?“

– ”Anh có biết chỗ Hương ở không?“- ”Có“-”Đi với em đến đấy“. Chưa hề có ý định đến thăm Hương dịp này nên Hiểu không biết sẽ ăn nói thế nào khi có cả Sài và vợ chồng cô ta. Mà để làm gì? Nếu thái độ của Hương như lá thư cuối cùng gửi cho anh trước khi lấy chồng? Nó khổ sở ở chỗ là Sài chưa hề biết đến lá thư đó.

Tất cả những điều khó xử ấy anh không thể nói ra. Còn Sài chỉ cần nhìn thấy Hương một lần trước khi rời khỏi miền Bắc là như đã thấy tất cả thành thị, cả ruộng đồng làng xóm, cả bãi bồi ngập lụt và làng Bái Ninh giàu có, cả những ngày hè ồn ào như bão của biển và cái trung đoàn 25 vừa khắc nghiệt vừa yêu thương da diết ghi dấu cả một thời tràn đầy sức lực và những khát khao trong im lặng đau đớn của mình.

Hai người dắt nhau đi từ năm giờ chiều nhưng mãi hơn bảy giờ tối họ mới đến nơi. Vợ chồng Hương ở ngay gian đầu của cơ quan. Khu nhà xây lớp lá giữa vườn chuối um tùm cạnh một làng ngoại thành. Trông nó ẩm thấp và ngổn ngang những gỗ, lá đã ủi mọt. ít nhất cái nguyên liệu thừa thãi này đã để hàng năm ở ngoài vườn chuối quanh dãy nhà chừng mười hai gian và một nhà ngang kiểu như thước thợ, dáng chừng là nhà bếp.

Hiểu chưa biết sẽ nên thế nào khi được chỉ đích xác vào gian phòng của Hương. Sài thì thào: ”Hay là anh ở ngoài này em vào trước“- ”Thế cũng được“- ”Hay là anh cùng vào với em!“- Nghe giọng Sài đã lạc đi Hiểu biết là cu cậu đang run nhưng anh không thay đổi ý định. Sài sửa quần áo, lấy năm đầu ngón tay cào cào mái tóc rối bù dưới lòng chiếc mũ cứng.

Hương đang ngồi tựa vào thành giường, hơi cúi, đọc mê mải một quyển sách bìa cứng dày cộp, chốc chốc cô ngẩng mặt lẩm nhẩm rồi ghi vào quyển sổ con ở bên cạnh. Qua khe cửa khép hờ nhìn vào ánh điện sáng loá trong phòng, một nửa khuôn mặt cô lại bị che khuất bởi mái tóc uốn ngắn, nhưng Sài vẫn thấy đôi mắt rất long lanh lúc nào cũng như cười, cái miệng với hàm răng rất trắng và đều đặn, khi cười dù sảng khoái đến đâu đôi môi tươi mòng mọng không bao giờ để lộ đến chân răng khiến không cho ai cái quyền được quên cái miệng cười ấy dù chỉ được thấy một lần.

Hương có hơi gầy đi, nhưng lại càng xinh ra. Chao ơi, sao đêm nay đẹp thế này. Phía trong cái màn gió buông ở sát tường kia có phải là chồng em không? Anh ta là ai mà phúc đức, may mắn đến thế! Sài muốn đẩy tung cửa vào nhà ôm chầm lấy Hương, hai người rón rén dắt tay nhau nhẹ nhàng khép cửa lại, đi với nhau suốt đêm nay, cả đêm nay anh sẽ gục đầu vào lòng em, chỉ cần một đêm sống với nhau là có tất cả, rồi từ ngày mai trở đi toàn có đi bộ, nhịn đói, sốt rét và chỉ có bom đạn, nào đã thấm gì với sự sung sướng đêm nay em dành cho anh!

Mồ hôi anh đã toá ra ướt đầm áo, anh thở gằn và bấu tay vào bờ tường. Dường như Hương đã có cảm giác có người đứng ngoài sân, chốc chốc cô lại quay ra. Khi cô đứng dậy thì Sài vội vã đi bằng mũi giầy chạy ra chỗ Hiểu. Hương bê ca nước ra ngồi vào chỗ cũ, cắm cúi đọc như cũ.Hiểu suýt bật cười vì cái cảnh luống cuống tội nghiệp của Sài. Đã biết tất cả, anh vẫn hỏi: ”Hương đang làm gì?“- ”Có lẽ đang học ngoại ngữ“- ”Một mình à?“

– ”Có lẽ chòng nằm giường trong“- ”Thôi về nhỉ?“- ”Khoan đã anh!“- ”Làm gì?“- ”Có lẽ anh vào nhà một tý. Em ra ngoài kia chờ anh“- ”Theo mình thì không nên“. Nói xong câu đó Hiểu mới ra ý định của Sài. Cậu ta muốn xem cô nhắc nhở những gì, dò hỏi Sài sống ra sao và có nhắn gửi, hẹn hò gì không! Thôi thì lần cuối cùng chiều nó. Khuya khoắt thế này vào thật bất tiện. Nhưng bản thân mình việc gì phải lo, cốt được việc cho nó. Cố không để nó phải ân hận điều gì. Sài đi thật xa ra ngoài đường chính. Hiểu đi vào. Anh điềm tĩnh gõ cửa.

Hương vẫn cầm quyển sách trên tay, quay ra: ”Ai“? ”Xin lỗi tôi hỏi, đây có phải nhà cô Hương không ạ?“- ”Hương nào cơ bác“- ”Hương bách khoa mới về cơ quan này“- ”Xin lỗi, bác hỏi có việc gì ạ“- ”Tôi là Hiểu bộ đội“- ”Trời ơi anh Hiểu, Kim ơi, anh Hiểu, Kim ơi“. Hương vứt quyển sách xuống giường chạy ra mở cửa. Từ phía trong màn gió Kim bật dậy, xô tấm vải chắn, hỏi không kịp để anh trả lời. Nào anh có biết em ở đây không, nào anh Hiền có nhắn gì em? Hàng tháng nay cũng chưa nhận được thư của anh ấy.

Hương cũng vồn vã giải thích rằng từ ngày đi học bác sỹ đến giờ chủ nhật nào Kim cũng về với cô. Rằng chồng cô độ này phải đi thư viện, anh ấy sắp đi thi nghiên cứu sinh, rằng cô về ở đây còn bừa bộn chưa đâu vào đâu nhưng cả hai vợ chồng cùng chúi đầu vào học ngoại ngữ. ”Anh ấy học để đi, còn em phải đọc nhiều tài liệu kỹ thuật và những thông tin khoa học bằng tiếng nước ngoài. Bắt buộc phải học mới làm việc được.

Rằng chủ nhật chúng em và Kim mới nấu ăn với nhau còn ngày thường báo cơm tập thể để có thời gian học tập. Rằng tối nay anh nghỉ ở đâu, ở lại đây với chúng em! ”Anh ấy nhà em còn quý bạn hơn cả quý em đấy, anh đừng ngại“. Hiểu nói anh lên khu văn công quân đội làm việc tiện qua đây sực nhớ Hương nói ở khu này mới vào cho biết chỗ khi khác anh đến thăm lâu. Anh nói rất nhiều chuyện vui vẻ và đều có ý nhắc nhở đến những ngày Hương đi nghỉ hè ở bờ biển và những công việc của anh em trong đó có Sài.

Nhưng Hương không hề để ý hoặc cố lướt qua những gì có liên quan đến người anh vừa nhắc tới. Ngay cả khi anh bảo: ”Sài đi B rồi đấy Kim ạ“. Kim mới kêu lên ngạc nhiên và hỏi dồn dập bao nhiêu chuyện. Hương vẫn coi như không biết đến chuyện đó, không hề quen biết người đó. Cuối cùng Hiểu gợi ý: ”Tôi vẫn còn ”nợ“ Hương đấy, có lẽ khi nào có điều kiện tôi sẽ trả ”nợ“- Khi nào có điều kiện đến đây chơi với vợ chồng em lâu lâu anh nhé.

Còn ”chuyện ấy“ có lẽ cũng chả cần nói nữa anh ạ. Em hiểu cả rồi!“. Hương vẫn chưa dịu bớt nỗi căm giận. Ngay cả khi mới đến, chuyện gì cô cũng cố gán ”nhà em“ ”chúng em“ và khéo léo khen chồng, cũng muốn biểu hiện lòng mình chưa hề nguôi ngoai, chưa thể tha thứ cho con người phụ bạc. May mà Sài không vào đây. Nhưng người Hiểu cứ thấy ”chết“ dần đi, nguội lạnh dần đi. Anh muốn quát lên khi gặp Sài:

”Việc quái gì cậu phải nghĩ ngợi cho mệt xác. Hạng người như thế không đáng cho cậu phải nhớ nhung, đau khổ“. Đến lúc thấy cậu ta anh lại không nỡ nói, đúng ra là không dám làm việc đó. Sài vẫn lẳng lặng đi cạnh anh, anh hiểu cậu ta rất muốn hỏi, rất muốn anh kể càng nhiều càng tốt, càng tỉ mỉ càng tốt. Cố giết cái chết đã ở trong lòng mình anh tươi cười: ”Vui lắm!“- ”Thế hả anh. Hương có buồn phiền gì về người chồng mới của mình không“- ”Chắc là có nhưng có người khác ở đấy nói ra không tiện“-

”Hương có bực em lắm không?“- ”Chắc là có!“- ”Liệu Hương có hiểu hết hoàn cảnh của em không?“ ”Có lẽ cũng không hiểu hết đâu“. Sài im lặng, nén những hơi thở dài xong, không kìm nổi sự im lặng: ”Hương có biết em đi xa không?“- ”Mình có nói“- ”Liệu Hương có phàn nàn gì chuyện em đi!“- ”Cô ta vẫn phục cậu là người có ý chí“- ”Tại sao Hương lại gầy đi anh nhỉ?“- ”Phải học, vừa làm việc, vừa tranh thủ học ngoại ngữ. Trường học ở tận giữa nội thành“- ”Không hiểu thế nào Hương lại lên ở tận đây. Tính Hương cũng rát tối lắm anh ạ. Lại đi học đêm hôm khuya khoắt!“

– ”Thì cơ quan người ta ở đấy mà mình lại chưa có nhà riêng“- ”Khổ, liệu anh chồng có quan tâm gì đến chuyện đi lại của Hương không? Im lặng. ”A anh này, em sẽ biên thư cho anh Tính em. Nhưng… sợ anh ấy lại không ưa Hương lắm… Thôi được, em sẽ nói bằng mọi giá anh phải giúp Hương hộ em. Nếu không giúp Hương thì coi như anh từ bỏ em đấy.

Em sẽ bảo: Anh cứ yên chí, Hương không ”làm hại“ em anh nữa đâu mà phải lo. Em sẽ biên thư nó với anh Tính em như thế. ở nhà anh thư từ hoặc có dịp nào lên Hà nội, anh cố về gặp anh Tính em nói thêm vào- ”Chuyện gì kia“- ”Các cụ về tản cư nhà em hồi xưa hiện có nhà rất rộng còn thừa hai phòng chưa có người ở. Các cụ hứa với nhà em nếu em hoặc bạn bè thân thiết của em được đi học, đi làm ở Hà nội không có chỗ ở, đến nhà các cụ dành cho một buồng.

Anh nói với anh Tính tìm mọi cách, mà cũng chả cần tìm, chỉ cần anh ấy thương em“- ”Anh Tính có thể sẻ người cho cậu anh ấy đâu có tiếc“ ”Em biết thế. Anh phải nói hộ em là nếu không làm được việc này cho Hương thì không bao giờ cần làm bất cứ việc gì cho em nữa“

– ”Thôi được, cậu cứ yên tâm ra đi. ở nhà mình sẽ bàn với anh Tính, tuỳ tình hình cụ thể sẽ làm theo ý của Sài“- ”Tại sao lại tuỳ ạ“- ”Ngộ nhỡ cô ta kiếm được nhà khác thuận lợi hơn thì sao?“- ”Vâng! Như thế cũng được. Nhưng nhất thiết phải tạo điều kiện cho Hương đi học đỡ trở ngại. Có khi vì ngại tối, sợ ma, sợ đường vắng mà cô ấy bỏ học“.

Đọc tiếp Thời xa vắng – Chương 23